- Informacje
- Czat SI
Motyw zemsty w literaturze
Język polski
Liceum Ogólnokształcące
• 3Szkoła średnia - Polska
Polecane dla Ciebie
Komentarze
Inni studenci przeglądali również:
Powiązane Studylist
Język PolskiPrzejrzyj tekst
Zemsta - czynienie zła w odpowiedzi za doznane zło. Chodzi w niej o wyrównanie
rachunku i wymierzenie sprawiedliwości – ten, kto krzywdzi, ma ponieść konsekwencje swoich czynów w możliwie najdotkliwszy sposób. Człowiek mści się najczęściej za doznane upokorzenie, ból, cierpienie, stratę. Może dokonywać zemsty w pojedynkę, ale także – poprzez ruchy rewolucyjne, w grupie.
1) Zemsta za śmierć bliskiej osoby
– Iliada Homera (W czasie jednej z bitew pod murami Troi z rąk Hektora ginie
Patrokles – przyjaciel Achillesa. Heros, pragnąc się zemścić, wyzywa trojańskiego wojownika na pojedynek. Okazuje się jednak, że samo zabicie wroga to dla Achillesa za mało. Bezcześci zwłoki zabitego księcia trojańskiego – ciągnie je za rydwanem wokół oblężonego miasta, a później zostawia na pastwę dzikich zwierząt (odmówienie pochówku, według wierzeń starożytnych Greków, było karą wyjątkowo okrutną, bo skazywało duszę na wieczną tułaczkę po ziemi).)
– Hamlet Szekspira (Duch zmarłego ojca wyjawia Hamletowi tajemnicę swojej śmierci i
żąda od syna, aby go pomścił. Ten jednak zwleka, pomimo że szczerze nienawidzi mordercy (obecnego króla Klaudiusza). Podejmuje próbę zdemaskowania władcy, jednak nawet w momencie, kiedy uzyskuje dowód potwierdzający słowa ducha, waha się. Ostatecznie zabija Klaudiusza, jednak nie wynika to z zamierzonego działania, tylko jest efektem zbiegu okoliczności.)
– Pan Tadeusz Mickiewicza (Klucznik Gerwazy Rębajło jest świadkiem zabójstwa
Stolnika Horeszki przez Jacka Soplicę. Odtąd żyje głównie pragnieniem zemsty – prześladuje i zabija wszystkich noszących nazwisko Soplica. Zwieńczeniem dzieła będzie pozbawienie życia człowieka, który uśmiercił ukochanego Horeszkę i doprowadził do katastrofy całą rodzinę Stolnika. To Gerwazy jest głównym pomysłodawcą zajazdu na Soplicowo, dwór należący do brata Jacka Soplicy – Sędziego. Kiedy jednak ksiądz Robak w przedśmiertnej spowiedzi wyznaje mu, kim jest, i opowiada całe zdarzenie ze swojej perspektywy, Gerwazemu udaje się wyjść z roli mściciela i nawet zdobywa się na akt pocieszenia w stosunku do umierającego.)
– Potop Sienkiewicza (Popędliwy Andrzej Kmicic mści się za śmierć swoich kamratów,
których zabili Butrymowie. W odwecie Kmicic pali zaścianek w Wołmontowiczach. Okrucieństwo, jakim cechują się oba postępki (laudańskiej szlachty i młodego żołnierza), nie jest niczym niezwykłym w opisywanej przez Sienkiewicza rzeczywistości.)
– Film Leon Zawodowiec Luca Bessona (Nastoletnia dziewczynka Matylda (Natalie
Portman) zostaje sama po masakrze, jakiej dokonano na jej rodzinie. Jest żądna zemsty, głównie za śmierć młodszego braciszka, a szczególnym zbiegiem okoliczności trafia pod opiekę zawodowego mordercy – Leona (Jean Reno). Mężczyzna, pomimo oporów, szkoli nastolatkę, jednak ostatecznie to on dokona aktu zemsty w imieniu Matyldy.)
2) Zemsta z powodu krzywd narodowych/społecznych
Dziady cz. II Mickiewicza (Upiór dziedzica cierpi z powodu zemsty ze strony swoich poddanych. Pojawiają się oni pod postacią ptaków wydzierających panu pożywienie. Jest to rewanż za czyny dokonane przez pana za życia, kiedy był okrutny i bezlitosny dla każdego, kto potrzebował pomocy.)
Dziady cz. III Mickiewicza („Pieśń zemsty”, którą Konrad śpiewa w wileńskim więzieniu w odpowiedzi na relację Jana Sobolewskiego, składa się z trzech części: pierwszym etapem zemsty jest tworzenie wspólnoty zarażonych nienawiścią wampirów, kolejnym – wypijanie krwi wroga i ćwiartowanie ciała, a na zakończenie – dobijanie duszy w zaświatach, aby pozbawić ją nieśmiertelności. Proponowana przez Konrada zemsta jest krwawa, bezkompromisowa i sprzeczna z normami etycznymi właściwymi dla świata judeochrześcijańskiego (refren pieśni zawiera słowa: „Z Bogiem, a choćby mimo Boga”).)
Nie-Boska komedia Krasińskiego (Obóz rewolucji oglądany przez hrabiego Henryka tworzą osoby, które dotąd zajmowały niziny społeczne: były upokarzane, wykorzystywane, zmuszane do niewolniczej pracy, skazane na wieczny niedostatek. Pragną teraz nie tylko zamiany ról, lecz także zemsty na swoich krzywdzicielach: lokaje zabijają panów, rzemieślnik rzuca przekleństwo na kupców, chłopi znęcają się nad właścicielem ziemskim.)
Szewcy Witkiewicza (Z dramatu wynika, że jedną z przyczyn wybuchu rewolucji jest potrzeba zemsty na ludziach znajdujących się wyżej w hierarchii społecznej. Po przewrocie dokonanym przez Dziarskich Chłopców Prokurator Scurvy zmusza pomiatającą nim wcześniej Księżnę Irinę Wsiewołodowną do szycia butów. Kiedy z kolei Szewcy dochodzą do władzy, degradują Prokuratora Scurvy’ego do roli psa i czekają na jego śmierć, która ma nastąpić z powodu niezaspokojonego popędu seksualnego. Mszczą się w ten sposób za torturę braku pracy, na którą skazał ich w poprzednim ustroju Prokurator.)
Inny świat Grudzińskiego (Do obozu w Jercewie przybywa nowy więzień – Gorcew, który zachowuje się inaczej niż reszta osadzonych i wyraźnie daje odczuć swoją wyjątkową pozycję. Szybko okazuje się, że to były enkawudzista, który swego czasu w brutalny sposób prowadził śledztwa. Więźniowie wymierzają mu sprawiedliwość: przydzielona zostaje mu najcięższa praca w lesie, w czasie której nikt go nie zmienia, nikt nie udziela mu pomocy, nie lituje nad nim. Ostatecznie w niejasnych okolicznościach nie dociera do zony po tym, jak w czasie pracy traci przytomność.)
3) Zemsta osobista
Lalka Bolesława Prusa (Stanisław Wokulski doznaje ogromnego upokorzenia, kiedy w trakcie rozmowy Izabeli Łęckiej (wówczas już narzeczonej bohatera) ze Starskim wychodzi na jaw, że dawni kochankowie wciąż utrzymują romans. Rewanż kupca za doznaną krzywdę odbija się nie tylko na pannie, o której już więcej nie chce słyszeć, lecz także na prowadzonych interesach z arystokracją – wycofuje swój kapitał ze spółki do handlu ze Wschodem.)
Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej (Opowiedziana za pomocą retrospekcji historia kobiety, która za swoje niepowodzenia w młodości mści się na całym świecie, a
Motyw zemsty w literaturze
Temat: Język polski
Liceum Ogólnokształcące
• 3
