- Informacje
- Czat SI
Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego
Język polski
Liceum Ogólnokształcące
• 3Szkoła średnia - Polska
Polecane dla Ciebie
Przejrzyj tekst
Zbrodnia i kara
MOTYWY WAŻNI BOHATEROWIE
- Miłości 1. Siemion Marmieładow
- Przemiana bohatera 2. Alona + Lizawieta Iwanowna
- Cierpienie 3. Piotr Pietrowicz Łużyn
- Miasta 4. Swidrygajłow
- Kobita 5. Rodion Romanowicz Raskolnikow
- Samobójstwo 6. Zofia Siemionowna Marmieładow
- Indywidualisty
- Biblijne
- Labirynt
- Wybitna jednostka
- Postawa prometejska
MOTYWY i lektury do nich
- Miłości a. Miłość Razumichina i Duni (Konflikt rozum vs serce) b. Justyna i Jan - Nad Niemnem (Konflikt rozum vs serce) c. Romeo i Julia (miłość tragiczna) d. Werter do tej baby (miłość tragiczna)
- Przemiana bohatera a. Rodion
- Cierpienie a. Werter b. Sonia c. Rodion
- Miasta a. Petersburg b. Warszawa (lalka)
- Kobieta a. Awdotia Romanowna Raskolnikow b. Lady Makbet
- Samobójstwo
a. rodion b. Werter c. Konrad (dziady II) 7. Indywidualisty 8. Biblijne 9. Labirynt 10. Wybitna jednostka 11. Postawa prometejska 12. Zbrodnia i kara a. Rodion b. Balladyna
Rola snu w tekście
Sen Miejsce w fabule
Sens Kontekst powieści
Katowanie szkapy przez Mikołajkę
Przed zbrodnią Pokazanie niewinności, kontrastu, ostrzeżenia, wahania, niepewności
Fakt, że był wrażliwy na niewinne istoty, dobra postawa nic nie zmieni; dorastanie w “złym” mieście
Pobicie gospodyni przez policjanta
Po zabójstwie po wizycie na policji, przed przyznaniem
Projekcja obaw; strach przed schwytaniem i karą
Zapowiedź jego stanu, zwycięstwo serca nad rozumem, przepowiednia, że będą mu deptać po piętach
Zabicie lichwiarki Po zbrodni, przed przyznaniem się
Projekcja lęków, ludzie wyśmiewają się, że jest wszą, wyrzuty sumienia
Ujawnienie lęków, początek uznawania się za wesz, przyznanie się do winy
Apokalipsa Po przyznaniu się na katordze, w Wielkanoc w czasie choroby
Anarchia, wydźwięk chrześcijański, wizja co by było gdyby jego idea obiegła świat
Historia Łazarza, moment poprzedza rezygnacja z racjonalizmu, na rzecz uczuć, stwierdzenie, że jego ideologia była błędna
Funkcje snów
➔ Projekcja lęków i kompleksów ➔ Obraz psychiki i tłumionego sumienia
❖ złudna ideologia, niepewność, sny, myśli samobójcze ❖ Odrzucanie okazywanej mu pomocy
Złożoność natury ludzkiej:
Pisarz skupił się na uwypukleniu złożoności ludzkiego charakteru. Jego zdaniem nie można nigdy przewidzieć konsekwencji pewnych decyzji,nie można być pewnym, jak zachowamy się w danej sytuacji, teoretyzowanie jest zbędne. Choć bohatera interesowały skutki, jakie na człowieku odciśnie zbrodnia, nie miał racji uważając, że prawo do jej popełnienia mają ludzie „niezwykli”. Takie tezy wysuwał w napisanym na studiach artykule. Autor ukazuje sposób, w jaki dobro i zło wpływa na życie każdego człowieka, jak w jego duszy obie kontrastujące wartości prześcigają się o palmę pierwszeństwa. Dobro i zło widać na przykład w postępowaniu głównego bohatera, Rodiona Raskolnikowa. Z jednej strony często kieruje się współczuciem i miłosierdziem (opłaca pogrzeb Marmieładowa, cierpi z powodu planowanego zamążpójścia siostry z bogatym starcem), z drugiej jednak bez skrupułów morduje lichwiarkę i jej siostrę, nie ma wyrzutów sumienia z tego powodu (wszystko zmienia się podczas pobytu na Syberii). Autor chciał ukazać, jak cienka linia dzieli dobro i zło. Pisarz pokazał także, że nawet dobrych ludzi spotykają złe rzeczy, nie istnieje żadna zależność. Dla dobra rodziny młoda Sonia przystała na propozycję macochy i zaczęła sprzedawać swoje ciało na ulicy, tracąc raz na zawsze niewinność i opinię.
Dobro i zło w powieści, gdzie szukać ocalenia?
Scena czytania fragmentu Biblii o wskrzeszeniu Łazarza: ➔ Sonia podchodzi do czytania z szacunkiem, czuje się niegodna; waha się, czy czytać ➔ obserwuje reakcję Raskolnikowa ➔ zna fragment na pamięć – utożsamia się z nim ➔ akcentacja fragmentów dotyczących odpuszczenia grzechów ➔ scena to zestawienie dwóch racji – rozumu i wiary ➔ sytuacja ta jest zapowiedzią wskrzeszenia Raskolnikowa na katordze (nowy cel, nowe życie)
Zbrodnie, kary i ocalenie
Bohater Zbrodnia Kara Ocalenie
Piotr Pietrowicz Łużyn
Stosunek do kobiet, łakomstwo, skąpstwo, egoizm, poczucie wyższości, obłuda
Odrzucenie przez Dunię, wyśmianie Nie ma
Rodion Romanowicz Raskolnikow
Zabójstwo Aldony, Lizawiety i jej nienarodzonego dziecka, obłęd matki
Załamanie psychiczne, okazanie się wszą, katorga, złudna ideologia, niepewność, koszmary, utrata zdrowia fizycznego
Duchowe zmartwychwstanie, odkrycie nowych wartości, samoświadomość
Siemion Zachorycz Marmieładow
Alkoholizm, brak odpowiedzialności za rodzinę, pasożyt, przyzwolenie na prostytucję Soni
śmierć, wyrzuty sumienia, widok znieważonej Soni
Wybaczenie i pojednanie z Sonią
Arkady Swidrygajłow
Próba zgwałcenia Soni, zgwałcenie małej dziewczynki, hazard, stosunek do kobiet
sny, samobójcza śmierć
Samoświadomość, świadomość winy, spowiedź przed Rodionem, pomoc dzieciom Katarzyny Iwanowny
Katarzyna Iwanowna
Znęcanie się nad dziećmi i mężem, przyzwalanie na prostytucje Soni
Śmierć, rozwiązanie relacji rodzinnych, choroba psychiczna
Nie ma
Powieść polifoniczna
Sam termin polifonia wywodzi się z muzyki i oznacza „wielogłosowość”, „współbrzmienie”. W literaturze polifoniczność przejawia się w swoistym równouprawnieniu każdej postaci i idei pojawiającej się w utworze, udzieleniu jej głosu.
Cechy: ➔ Pozwala autorowi na dogłębną prezentację bohaterów i ich punktów widzenia. W ten sposób prezentowane były ich stany psychiczne, poglądy i idee ➔ Wewnętrzne stany bohaterów podlegają szczegółowej analizie
jego życiu i cierpieniu. Sonia, choć pohańbiona przez zawód, jaki wykonuje, jest uosobieniem czystości i niewinności. Równowagę duchową zapewnia jej głęboka wiara w Boga. Raskolnikow powoli dojrzewa do przemiany – przede wszystkim pod wpływem Soni i lektury Ewangelii. Jego przełom ma charakter mistyczny – bohater, który dotąd hołdował prawom rozumowym, zetknął się z czymś, na co rozum nie daje odpowiedzi
- objawioną wiarą. Prawda wiary okazuje się silniejsza od prawdy rozumu. Raskolnikow nawrócił się na wiarę chrześcijańską. Dzięki Soni zaczął analizować takie pojęcia, jak moralność czy odkupienie win szczerą skruchą i cierpieniem.
Znaczenie wskrzeszenia łazarza w kontekście przemiany Rodiona
Dostojewski wykorzystał motywy biblijne, w których wskrzeszenia Łazarza to symboliczna analogia do sytuacji bohatera. Sonia czyta ten fragment Rodionowi na prośbę ateisty, który nie miał już siły trwać dalej w świadomości pozbawienia dwóch osób życia i szukał wytchnienia. Małymi, pozornie niewidocznymi gestami stara się dyskretnie okryć wyznawcę racjonalizmu płaszczem swej niezachwianej wiary. Daje zbłąkanemu krzyżyk, czyta fragmenty Ewangelii, a gdy mężczyzna odsiaduje wyrok w syberyjskim więzieniu – ofiarowuje mu Pismo Święte. Historia Łazarza spowodowała początek wewnętrznej przemiany Rodiona, który finalnie całkowicie zawierzył Bogu i zwrócił się w jego objęcia, przyjmując karę z pokorą. Miała na niego tak duży wpływ, że oznajmił Soni swoją decyzję: zerwie wszelkie kontakty z rodziną i zmierzą się z życiem razem, „oboje przeklęci”. Rola Soni nie skończyła się tylko na byciu bierną słuchaczką spowiedzi bohatera. Jej mądrość, cierpliwość i współczucie sprawiło, że przekonany do tej pory o swej niezwykłości student zrozumiał, że tylko przyznanie się do zbrodni i otrzymanie kary zapewnią mu spokój.
Opis pokoju Raskolnikowa i jego znaczenie
Pokój wygląda jak trumna, jest mały, ciemny i zaniedbany. Pokazuje on, że Raskolnikow kopie sobie grób własnymi rękami. Bohaterowietwierdzą, że to właśnie przebywanie w nim powoduje stany melancholii u Rodiona.
Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego
Temat: Język polski
Liceum Ogólnokształcące
• 3
- Odkryj więcej od:Język polski841 Dokumenty
