- Information
- AI Chat
Was this document helpful?
Phương pháp quan sát - Phương pháp quan sát trong nghiên cứu khoa học (Khái niệm, đặc điểm,...)
Course: Nhập môn khoa học xã hội-nhân văn (COMM103)
406 Documents
Students shared 406 documents in this course
University: Đại học Sư phạm Hà Nội
Was this document helpful?
Phương pháp quan sát
Phương pháp quan sát:
Quan sát là phương thức cơ bản để nhận thức sự vật trực tiếp, là phương pháp tri giác
có mục đích, có kế hoạch một sự kiện, hiện tượng, quá trình (hay hành vi, cử chỉ của
con người) trong những hoàn cảnh tự nhiên khác nhau.
Đặc điểm của phương pháp quan sát:
Đa dạng về năng lực hay trình độ (do đối tượng quan sát là hoạt động phức tạp của
một cá nhân, hay một tập thể)
Thông qua lăng kính chủ quan của “cái tôi” ngay cả khi sử dụng kĩ thuật hiện đại để
quan sát (do chủ thể quan sát là nhà khoa học hay cộng tác viên có trình độ, kinh
nghiệm, thế giới quan, cảm xúc tâm lí khác nhau)
Chịu sự chi phối của quy luật ảo giác, tri giác trong hoạt động nhận thức
Kết quả quan sát dù khách quan đến mấy vẫn phụ thuộc vào việc xử lý thông tin của
người nghiên cứu, do đó cần được chọn lọc theo tiêu chuẩn nhất định
Phương pháp quan sát thường kết hợp với trắc nghiệm, thực nghiệm
Các hình thức quan sát. Các bước cơ bản của phương pháp quan sát.
Các hình thức quan sát:
Quan sát tự nhiên – Quan sát có kiểm soát
Quan sát công khai – Quan sát không công khai (bí mật)
Quan sát trực tiếp – Quan sát gián tiếp
Quan sát có chuẩn bị - Quan sát không chuẩn bị
Quan sát một người – Quan sát một nhóm người
Quan sát một lần – Quan sát một nhóm người (quan sát liên tục, định kỳ, chu kỳ)
Quan sát do con người – Quan sát bằng thiết bị
Các bước cơ bản của phương pháp quan sát:
1. Xác định đối tượng, mục đích quan sát: Quan sát đối tượng nào? Quan sát để làm gì?
2. Xác định nội dung, phương pháp quan sát: Quan sát cái gì? Quan sát như thế nào và
bằng cách nào?
Nội dung thể hiện qua việc lựa chọn mẫu quan sát, số lượng mẫu, định thời điểm
quan sát và độ dài thời gian quan sát.
Căn cứ vào quy mô của đề tài và độ phức tạp của mẫu mà quyết định phương
pháp, phương tiện quan sát.
3. Lập phiếu quan sát và kế hoạch quan sát: thiết kế bảng yêu cầu các nội dung cụ thể
khi đi quan sát
Phiếu quan sát:
Đối tượng, địa chỉ, ngày giờ, người quan sát
Yêu cầu ghi chép, thu hình cụ thể (người quan sát có thể đo, đếm, ghi bằng số,
bằng chữ “có” hoặc “không”, câu hỏi bổ sung xác minh, làm rõ một số thông tin
có thể chưa được rõ khi quan sát)