- Informatie
- AI Chat
Ademhalingsstelsel - Samenvatting Anatomie en fysiologie
Anatomie en fysiologie
Odisee hogeschool
Aanbevolen voor jou
Preview tekst
Anatomie en fysiologie 1.
H15: HET ADEMHALINGSSTELSEL
- Functies van het ademhalingsstelsel
5 Basale functies:
- Gasuitwisseling tussen bloed en lucht.
- Verplaatsen van lucht van en naar de uitwisselingsoppervlakken. (= verversen van lucht).
- Bescherming uitwisselings-oppervlakken tegen veranderingen van de omgeving en pathogenen.
- Produceren van geluiden (= spraak, zang en non-verbale auditieve communicatie).
- Waarnemen van reukprikkels in de neusholten.
1.
Opbouw van het ademhalingsstelsel: de onderdelen:
Neus, neusholte en sinusholten Pharynx (keelholte) Larynx (strottenhoofd) Trachea (luchtpijp), bronchiën Longen Bronchioli Alveoli (longblaasjes) (gasuitwisseling) >Luchtwegen: buizen waardoor lucht van en naar uitwisselingsoppervlakte van de longen wordt vervoerd.
De ademhalingswegen:
Deel voor geleiding van lucht
= van neusvleugels naar kleine bronchioli
(neusholte – pharynx – larynx – trachea – bronchiën – grotere bronchiolen)
>Filteren, verwarmen, bevochtigen van de lucht
alveoli beschermen tegen celresten, pathogenen, extreem uitwendige omstandigheden.
Deel voor gasuitwisseling
>Bronchioli en alveoli (longblaasjes).
De slijmvliezen van de ademhalingswegen :
Respiratorisch epitheel + ondersteunend bindweefsel met slijmklieren die ze afgeven aan het dekweefseloppervlak. Bekleedt neusholte en het grootste gedeelte van de ademhalingswegen Bekercellen en kliercellen geven slijm af Slijm vangt ingeademd vuil en pathogenen Trilhaartjes bewegen het slijm van de luchtwegen naar de keelholte, doorgeslikt en worden blootgesteld aan de zuren en enzymen van de maag. Irriterende stoffen stimuleren slijmproductie Veroorzaakt loopneus
- De neus, de pharynx, de larynx, de trachea, de bron chiën en grootste bronchiolen vervoeren de lucht naar de longen. 2 De neus Uitwendige neusopeningen (neusgaten) laten lucht door Vestibulum nasi (bedekt met haartjes om lucht te filteren) komt uit in de neusholte Harde gehemelte scheidt neusholte van mondholte Neusholte wordt voortgezet in de inwendige neusopeningen en mondt uit in de nasopharynx. Zachte gehemelte ligt onder de nasopharynx Het respiratorisch epitheel bekleedt de binnenkant van het ademhalingsstelsel.
2 De Pharynx
2 De trachea (= luchtpijp) Taaie, buigzame buis Verstevigd door U-vormige kraakbeenringen De oesophagus zit tegen de achterkant van de trachea Hier zit geen kraakbeen De trachea wordt door grote voedselbrokken vervormd als deze door de oesophagus naar de maag gaan Wanden van de trachea door 15-20 kraakbeen stukken verstevigd.
2 De bronchiën Trachea vertakt zich in twee takken: > Rechter en linker primaire bronchus Primaire bronchiën vertakken zich: >vormen secundaire bronchiën in de beide longkwabben Secundaire bronchiën vertakken zich: >vormen tertiaire bronchiën Tertiaire bronchiën vertakken zich herhaaldelijk tot kleinere bronchi >Steeds minder kraakbeen, steeds meer gladde spieren bij de vertakkingen
- De kleinste bronchiolen en de alveoli in de longen vormen gaswisselingsgedeelte van de luchtwegen.
3 De bronchiolen
Geen kraakbeen Diameter < 1,0 mm Terminale bronchioli voeren lucht naar één longtrechtertje De activiteit van de gladde spieren in de wand wordt gereguleerd door AZS >Sympathische activering veroorzaakt bronchodilatatie(= verwijding van de luchtwegen). >Parasympathische activering veroorzaakt bronchoconstrictie (= vernauwing van de luchtwegen). Overmatige bronchoconstrictie is astma Vertakken tot terminale bronchiolen Lucht naar 1 lobje
= gedeelte van longweefsel begrensd door tussenschotten van bindweefsel > Omgeven door vertakkingen van longarteriën en –venen Vertakt in respiratoire bronchiolen >Gas naar gaswisselingsoppervlakten.
3 De ductuli alveolares en de alveoli
Plaats van gasuitwisseling De bronchioli eindigen in de ductuli alveolares De ductuli alveolares eindigen in de longtrechtertjes Longtrechtertjes zijn clusters van onderling verbonden alveoli >De longen hebben een sponsachtig uiterlijk >Ongeveer 150 miljoen per long SURFACTANT: olie- achtig klierproduct op het oppervlakte van de alveoli afgeven.
Longtrechtertjes
Organisatie alveoli
(transversaal).
- Gaswisseling in het lichaam kan plaatsvinden dankzij exte rne en interne respiratie.
Interne respiratie: opname van zuurstof en afgifte van koolstofdioxide door deze cellen. Externe respiratie: alle processen die betrokken zijn bij uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide tussen de interstitiële vloeistoffen van het lichaam en externe milieu. belangrijkste doel: zuurstof naar de cellen toe te voeren en koolstofdioxide uit de cellen voeren. Drie geïntegreerde processen: 1) Longventilatie – De lucht verplaatst zich in en uit de ademhalingswegen; ademhaling 2) Gasuitwisseling – Diffusie tussen alveoli en rondstromend bloed en tussen bloed en interstitiële vloeistof 3) Gastransport – Beweging van zuurstof van de alveoli naar de cellen en koolstofdioxide van de cellen naar de alveoli Hypoxie: lage zuurstofconcentratie van de weefsels en invloed op de stofwisselingsactie. Anoxie: toevoer zuurstof is afgesneden en afsterven van de cellen.
- Longventilatie- de verplaatsing van lucht tussen de buitenluch t en de longen gaat gepaard met drukveranderingen en spierbewegingen.
= fysieke verplaatsing van lucht in en uit de luchtwegen.
Ademhalingscyclus: Een enkele ademhaling bestaat uit een inademing en een uitademing Ademhalingssnelheid: Aantal cycli per minuut >Normale snelheid voor volwassenen 12 tot 18 keer per minuut >Normale snelheid voor kinderen 18 tot 20 keer per minuut Alveolaire ventilatie: Verplaatsing van lucht in en uit de alveoli. Alveolaire ventilatie voorkomt dat koolstofdioxide zich in aveoli ophoopt en zorgt ervoor dat voldoende zuurstof wordt aangevoerd, evenveel als door de bloedstroom wordt opgekomen.
Rustige ademhaling vergeleken met geforceerde ademhaling
Rustige ademhaling : Diafragma en tussenribspieren worden actief. De uitademing is passief.
Geforceerde ademhaling :Hulpademhalingsspieren worden actief tijdens de volledige ademhaling. De uitademing is actief.
a) Diafragma: bodem van de borstholte. Diafragma ontspannen koepelvorm, dak van de koepel steekt in de borstholte uit en drukt tegen de onderzijde van de longen. Het keert opnieuw naar oorspronkelijke positie waardoor volume van de borstholte weer afneemt. Diafragma samengetrokkenafgeplat van de diafragma, volume van borstholte neemt toe en de longen zijn uitgerekt.
Borstkas: volume van borstholte wordt groter wanneer de ribben zich omhoog bewegen, terwijl het volume van de borstholte kleiner wordt wanneer ze zich omlaag bewegen.
b) Begin van ademhaling is de druk buiten de longen gelijk en is er geen luchtverplaatsing. P0=Pi c) Diafragma samentrekt en de borstholte door de beweging van de ademhalingsspieren wordt vergroot, zetten de pleuraholten en de longen uit om de extra ruimte op te vullen, zodat de druk in de longen afneemt. Doordat de druk in de longen (Pi) lager is dan de atmosferische druk (P0).
P0> Pi
d) Tijdens de uitademing wordt het proces omgekeerd: borstkas omlaag verplaatst en diafragma omhoog komt; longvolume kleiner. Druk in de longen is nu hoger dan de atmosferische druk en lucht stroomt de longen uit.
PO<Pi
5 Compliantie
= maat voor elasticiteit en vermogen tot uitzetting
Klein meer kracht nodig om longen te vullen en ledigen Groot makkelijker om longen te vullen en legen Verlies van steunweefsel Onvoldoende surfactant
a) De diffusie van gassen tussen het bloed en longlucht via respiratoire membraan. diffusie tussen longlucht en longcapillairen wordt Po2 van het bloed hoger en de PCo lager.
b) Diffusie van gassen tussen bloed en interstitiële vloeistof door de celmembranen van de capillairwanden. diffusie tussen capillairen van de grote bloedsomloop en de interstitiële vloeistof P daalt en van het bloed en PCo2 stijgt.
In bloed opgenomen (7,7%)
Hier is meer omdat er lucht in je dode ruimte bevindt. Een mengeling tussen lucht in alveoli en dode ruimte.
- Gastransport Arterieel bloed dat de perifere capillairen binnenstroomt, levert zuurstof en verwijdert koolstofdioxide. Gasreacties met het bloed zijn volledig omkeerbaar. Over het algemeen veroorzaakt een kleine verandering in de PO2 van het plasma een grote verandering in hoeveel zuurstof dat zich aan hemoglobine bindt. Zuurstof en koolstofdioxide zijn slecht oplosbaar in bloedplasma RBC : binding of omzetting naar oplosbare verbindingen
>Behoud van concentratiegradiënt >Tijdelijk en volledig omkeerbaar
7 Zuurstoftransport
1,5 % van zuurstof in arterieel bloed in opgeloste vorm Rest gebonden aan hemoglobine (Hb) Ijzerionen in centrum van haemgroepen ‘Oxyhemoglobine’ = HbO Zuurstofaffiniteit Hb (verschuiving curve) >Zuurstofdruk in de omgeving *Lager zuurstofgehalte in weefsel lagere affiniteit pH >Actieve weefsels vormen zuren lagere affiniteit Temperatuur >Hogere temperatuur lagere affiniteit
In de longen
Basischer
Minder CO 2
Hoge bindingsaffiniteit
Het hemoglobinemolecuul over het algemeen zuurstof opnemen
In de weefsels
Zuurder
Meer CO 2
Lagere bindingsaffiniteit
INTERACTIE TUSSEN ADEMHALING EN ZUURTEGRAAD VAN HET BLOED
Zuurgraad pH of zuurgraad van menselijk bloed >Tussen 7,3 en 7, >Iets aan de alkalische kant Deze waarde moet binnen nauwe grenzen blijven Buffers in het bloed vangen de veranderingen in H- of OH- ionenconcentratie op Nieren en longen spelen een hoofdrol in het handhaven van een constante bloed- pH Buffers in het bloed >Bicarbonaatsysteem >Plasma-eiwitten >Hemoglobine Nieren spelen een hoofdrol in het handhaven van een constante bloed-pH Te hoge pH nieren scheiden alkalische stoffen uit Te lage pH nieren scheiden zuren uit Longen spelen een hoofdrol in het handhaven van een constante bloed-pH CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H+ + HCO 3 - Te hoge pH : reactie naar rechts. H+ te weinig om PH te verlagen. oppervlakkiger en minder vlug ademen Te lage pH : reactie naar links dieper en vlugger ademen, CO2 efficiënt uithalen.
De regeling van de ademhaling Als evenwicht tussen opname en afgifte van zuurstof / koolstofdioxide verstoord Regeling via integratie van cardiovasculaire en respiratoire reacties Plaatselijke regulering : verandering van doorbloeding en zuurstofafgifte Ademcentra in de hersenen : verandering van diepte en snelheid van ademhaling
PLAATSELIJKE REGELING ADEMHALING:
Snelheid van zuurstofafgifte in weefsels >Veranderingen in partiële druk >Verhoogde bloedtoevoer door vasodilatatie Efficiëntie van opname in longen >Verhoogde bloedtoevoer / luchtstroom
voorkeur voor bloedtoevoer naar alveoli met hoge zuurstofdruk voorkeur voor luchttoevoer naar alveoli met hoge partiële druk van koolstofdioxide PCO2 in weefsel stijgt Bloedtoevoer naar weefsel verhoogt Bloedtoevoer en luchtstroom naar alveoli verhoogt => rendement gastransport stijgt
>Voorkeur voor longtrechtertjes met hoge zuurstofspanning
>Precapillaire sfincters in netwerken rond alveoli trekken samen bij lage zuurstofspanning Bronchiolen verwijden als PCO2 hoog is, vernauwen als laag is lucht naar alveoli met hoge PCO
REGELING DOOR DE ADEMCENTRA IN DE HERSENEN
Hersenstam
>ONBEWUST:
>Medulla oblongata en pons
>Ademhalingsspieren + frequentie + diepte
>Op basis van sensorische info (dingen meten via receptoren)
Vanuit longen en andere delen van de luchtwegen, evenals vanuit verschillende andere plaatsen.
Cerebrale cortex (buitenkant hersenen)
> BEWUST:
>Beïnvloed output ademhalingscentra (extra beïnvloed) / motorische neuronen die ademhalingsspieren aansturen
Onbewust >Drie paar kernen >Twee paren in de pons Eén paar in de medulla oblongata Reguleren de ademhalingsspieren Bepalen de snelheid en diepte van de ventilatie Centrum voor ademhalingsritme in de medulla oblongata >Bepaalt het basisritme van de ademhaling
Rustige ademhaling : Centrum in medulla oblongata stelt ritme van ademhaling in functioneert bij elke ademhalingscyclus
- Verandering ademhaling bij geboorte en veroudering. Omstandigheden voor de geboorte
>Weerstand in aa. pulmonales is hoog
>Borstkas wordt samengedrukt
>Longen zijn ingeklapt
>Luchtwegen en alveoli zijn gevuld met vloeistof
Omstandigheden na de geboorte >Een diepe ademhaling vult de longen met lucht, verplaatst de vloeistof en opent de alveoli >Surfactans stabiliseert de open alveoli
Ademhalingsstelsel wordt minder efficiënt bij veroudering
>Elasticiteit weefsels neemt af
*Hogere compliantie
>Beweging borstkas vermindert
*Artritis: minder soepelheid van gewrichten.
*Verzwakking spieren
*Ribkraakbeen minder flexibel
*Lagere vitale capaciteit
>Meestal enige mate van emfyseem
Ademhalingsstelsel - Samenvatting Anatomie en fysiologie
Vak: Anatomie en fysiologie
Universiteit: Odisee hogeschool
Dit is een preview
Toegang tot alle documenten
Ontvang onbeperkte downloads
Verbeter je cijfers
