Informacje
Czat SI

To jest dokument premium. Niektóre dokumenty na Studocu są premium. Przejdź na wersję premium, aby odblokować.

Moduł VIII Warunki zoo higieniczne w pomieszczeniach inwentarskich

Warunki zoohigieniczne w pomieszczeniach inwentarskich

Kurs

Zoologia (zoo)

32 Dokumenty

Studenci udostępnili 32 dokumentów w tym kursie

Uniwersytet

Szkola Glówna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Rok akademicki: 2014/2015

Przesłane przez:

Anonimowy Student

Ten dokument został przesłany przez studenta, takiego jak Ty, który zażyczył sobie zachować anonimowość.

Szkola Glówna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Polecane dla Ciebie

Komentarze

Aby publikować komentarze, zaloguj się lub zarejestruj się.

Inni studenci przeglądali również:

Inne powiązane dokumenty

Przejrzyj tekst

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Produkcja zwierzęca (bydło, trzoda chlewna, drób, konie, owce, kozy)

Moduł VIII

Warunki zoohigieniczne w pomieszcze-

niach inwentarskich

Wprowadzenie

Charakterystyka czynników mikroklimatu
Sposoby oddziaływania na mikroklimat pomieszczeń inwentarskich
Urządzenia kontrolno-pomiarowe

Bibliografia

Wprowadzenie

Zwierzęta gospodarskie w zależności od systemu chowu większą część lub całe swoje życie spędzają w budynkach inwentarskich. Dlatego, obok czynników genetycznych i żywieniowych, warunki mikroklimatyczne odgrywają istotną rolę w kształtowaniu wy- sokiej produkcyjności i dobrego zdrowia zwierząt gospodarskich.

Najważniejsze czynniki mikroklimatu:

 fizyczne:  światło i promieniowanie słoneczne,  temperatura i wilgotność powietrza,  ruch powietrza i ochładzanie,  ciśnienie atmosferyczne,  hałas i inne zjawiska akustyczne;  chemiczne:  zanieczyszczenia powietrza, szkodliwe gazy (np. dwutlenek węgla) i tok- syczne (np. siarkowodór, amoniak);  mikrobiologiczne:  grzyby,  bakterie,  wirusy;  fizykochemiczne:  pyły (kurze).

 barwę emitowanego światła,  możliwość regulacji natężenia światła i czasu oświetlenia.

W celu wyliczenia ilości punktów świetlnych w pomieszczeniu inwentarskim możemy skorzystać z następującego wzoru:

gdzie: LŻ – potrzebna ilość żarówek, Z – natężenie oświetlenia w luksach (wg norm zoohigienicznych), P – powierzchnia pomieszczenia w m 2 , W – moc żarówek w W, S 1 – współczynnik zależny od mocy żarówek, który wynosi przy żarówkach 15– 25 W – 3,8, 40 W – 4,2, 60 W – 5,0.

Tabela 8. Wymagane oświetlenie w budynkach inwentarskich

Kategoria zwierząt Oświetlenie dzienne – stosunek okien do podło- gi (O:P)

Oświetlenie sztuczne (na- tężenie światła w lux)

Bydło

Krowy, jałówki i cielęta powyżej 2 tygodni

1:18 20 – 30

Opasy 1:25 20 – 30 Profilaktorium dla cieląt 1:10 20 – 30 Porodówki i hale udojowe 1:15 20 – 30 Stanowiska zabiegowe 1:18 20 – 30 Paszarnie i przechowalnie mleka

1:20 50

Doświetlanie okresowe lampami przenośnymi mogą wymagać: profilak- toria, porodówki, prze- chowalnie mleka, hale udojowe, stanowiska za- biegowe

– 50 – 200

Oświetlenie nocne dla wszystkich kategorii zwie-

– 3 – 5

Kategoria zwierząt Oświetlenie dzienne – stosunek okien do podło- gi (O:P)

Oświetlenie sztuczne (na- tężenie światła w lux)

rząt

Trzoda chlewna

Knury, lochy luźne i pro- śne

1:

40

Knurki i loszki hodowlane 1: Lochy karmiące 1: Prosięta 1: Tuczniki 1:

Kury

Kury Nienormowane 20

Owce

Pomieszczenia do wyko- tów

1:20 30 – 40

Pomieszczenia do strzyży i inseminacji

1:10 100

Pomieszczenia do utrzy- mania dorosłych owiec

1:25 20 – 30

Źródło: Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 września 2003 r. w sprawie minimalnych warunków utrzymania poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 167, poz)

Tabela 8. Skutki braku światła u loch, krów i drobiu

Grupa zwierząt Skutki braku światła

Lochy

 częściowa lub całkowita sterylność  spadek mleczności  spadek przeżywalności prosiąt  zmniejszenie spożycia paszy  zmniejszenie przyrostów  pogorszenie współczynnika wykorzystania paszy

Krowy

 słabe objawy rui (tzw. ciche ruje)  zmniejszenie wskaźnika zapłodnień  wydłużenie okresu międzyciążowego  spadek mleczności

Tabela 8. Optymalne temperatury w pomieszczeniach dla zwierząt

Kategoria zwierząt Temperatura optymalna (°C)

Trzoda chlewna

Knury 15 Lochy 15 Lochy wysokoprośne 19 Lochy karmiące 20 Prosięta do 14 dni 28 Prosięta 14–28 dni 23 Prosięta starsze 21 Warchlaki 19 Tuczniki 18 Knurki i loszki 17

Bydło

Krowy w oborze 8 – 16 Krowy w porodówce 16 – 20 Cielęta w profilaktorium 16 – 20 Cielęta do 3 miesięcy 12 – 20 Cielęta powyżej 3 miesięcy 12 – 16 Jałówki powyżej 6 miesięcy 8 – 16 Opasy, buhaje 10 – 18

Kury

Dorosłe 10 – 20 Młodzież 18 – 20 Pisklęta 28 – 32

Indyki

Dorosłe 8 – 18 Młodzież 18 – 24 Pisklęta 35 – 38

Kaczki

Dorosłe 16 – 18 Młodzież 18 – 20 Pisklęta 27 – 30

Kategoria zwierząt Temperatura optymalna (°C)

Gęsi

Dorosłe 6 – 18 Młodzież 18 – 20 Pisklęta 27 – 30 Źródło: Rozporządzenie MRiRW w sprawie minimalnych warunków utrzymania poszczególnych gatunków zwierząt z 2.09 r. (Dz. 2003 nr 167 poz. 1629, z późn. zm.)

Zwierzęta w naszym klimacie należy chronić przed nadmiernym ochładzaniem. W tym celu buduje się pomieszczenia inwentarskie, które pełnią funkcje ciepłochronną. Prze- grody konstrukcyjne (ściany, sufit, podłoga) ograniczają oddziaływanie środowiska ze- wnętrznego na warunki termiczne utrzymania zwierząt. Wartość termiczna budynku inwentarskiego zależy od:

 rodzaju i właściwości cieplnych materiałów budowlanych,  rodzaju konstrukcji budowlanych i ich wyposażenia technicznego,  sposobu użytkowania budynku,  technologii produkcji zwierzęcej.

W okresie zimowym niejednokrotnie zwierzęta nie są w stanie ogrzać budynku wła- snym ciałem. W takich przypadkach należy dogrzać budynki, wykorzystując urządzenia grzejne. Najczęściej wykorzystuje się ogrzewanie ogólne (cały budynek jest ogrzewany) lub lokalne (np. promienniki podczerwieni dla prosiąt). Ogrzewanie lokalne dzielimy na górne (lampy podczerwieni) i dolne (płyt grzewcze w podłogach), zaś ogrzewanie ogól- ne na dynamiczne (nawiewne) i statyczne (radiacyjne).

Źródłem wilgoci w pomieszczeniach inwentarskich są:

 wydychana z powietrzem przez zwierzęta i ludzi para wodna,  parowanie podłogi,  parowanie ściółki,  parowanie odchodów,  dostające się z zewnątrz powietrze.

Podstawowymi wskaźnikami określającymi wilgotność są:

 wilgotność bezwzględna (aktualna) i wilgotność maksymalna wyrażona w g/m 3 ,  wilgotność względna wyrażona w %,

drób 2500

NH 4

bydło, trzoda chlewna, owce 26

drób 13

H 2 S wszystkie gatunki zwierząt gospodarskich 10

*(ang. parts per million) określa, ile cząsteczek związku chemicznego przypada na 1 milion cząsteczek Źródło: opracowanie własne autora na podstawie Rozporządzenia MRiRW w sprawie minimalnych warunków utrzymania poszczególnych gatunków zwierząt z 2.09 r. (z późn. zm.)

Tabela 8. Wpływ podwyższonego poziomu stężenia gazów na organizm zwierząt

Gaz Działanie

CO 2

 zakwaszenie organizmu  osłabienie procesów spalania  duszności  osłabienie mechanizmów obronnych układu oddechowego  predysponowanie do schorzeń układu oddechowego

NH 4

 drażnienie błon śluzowych  stany zapalne spojówek  stany zapalne dróg oddechowych  nieżyt błon śluzowych  obniżenie wymiany tlenowej poprzez wiązanie hemoglobiny  obniżenie odporności organizmu  predysponowanie do chorób infekcyjnych  podrażnienie układu nerwowego

H 2 S

 silnie toksyczny  paraliżuje układ nerwowy  stany zapalne błon śluzowych  nasilenie anemii Źródło: opracowanie własne autora

Pyły znajdują się zarówno w powietrzu atmosferycznym, jak i powietrzu pomieszczeń inwentarskich. Możemy rozróżnić zanieczyszczenia pochodzenia:

 organicznego – cząsteczki roślinne, resztki paszy, ściółki, sierść zwierząt, nabło- nek, pióra ptaków, pyłki kwitnących roślin,  nieorganicznego – drobiny piasku, ziemi, środków chemicznych, cementu, na- wozów mineralnych, składniki gazów spalinowych.

Pyły mogą powodować:

 zaburzenia funkcji gruczołów skóry,  stany zapalne skóry,  podrażnienia i stany zapalne błon śluzowych,  zapalenia górnych dróg oddechowych,  uszkodzenia anatomiczne i czynnościowe układu oddechowego i układu krąże- nia.

Ograniczenie zapylenia w pomieszczeniach inwentarskich jest możliwe poprzez:

 nawilżanie powietrza wentylacyjnego,  filtrowanie powietrza wentylacyjnego,  intensywną wymianę powietrza,  zmianę konsystencji paszy (z pylistej na granulowaną lub półpłynną),  utrzymanie optymalnej wilgotności ściółki.

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne są poważnym zagrożeniem dla zdrowia zwierząt. Wywołują je wirusy, bakterie i zarodniki grzybów. W zależności od składu zanieczysz- czenia powodują u zwierząt alergie lub choroby zakaźne np. grypę. Za pośrednictwem zanieczyszczonego powietrza pomieszczeń inwentarskich szerzą się gruźlica, różyca, pryszczyca, grzybice.

niezależnie od różnicy temperatury powietrza w budynku i na zewnątrz. Wydajność wentylatorów może być sterowna automatycznie w zależności od temperatury powie- trza w pomieszczeniu lub od temperatury powietrza otaczającego budynek. Rozróżnia się kilka rodzajów wentylacji mechanicznej: podciśnieniową (ssącą), nadciśnieniową (tłoczącą), ssąco-tłoczącą i kombinowaną.

Rysunek 8. Poglądowy schemat wentylacji mechanicznej

Źródło: opracowanie własne wykonawcy

Wentylatory służą do przetłaczania dużych objętości powietrza. Mogą być montowane w ścianach, oknach, stropach, kominach jako urządzenia nawiewne, wyciągowe lub re- wersyjne. Również mogą być instalowane wewnątrz budynków inwentarskich jako mie- szacze powietrza.

Rysunek 8. Wentylator

Klimatyzacja jest w stanie zapewnić ściśle określone warunki mikroklimatyczne. Urzą- dzenia te automatycznie kontrolują i regulują temperaturę, wilgotność względną powie- trza. Są one również wyposażone w układy sterujące ogrzewaniem lub ochładzaniem powietrza, osuszaniem lub nawilżaniem, oczyszczaniem z zanieczyszczeń mechanicz- nych i chemicznych oraz sterylizacją powietrza wylotowego

Rysunek 8. Klimatyzacja

Pomiar stężenia gazów w pomieszczeniach dla zwierząt nie jest skomplikowany. Istnieje kilka metod pomiarowych: aspiracyjna, wskaźnikowa, dyfuzyjna. Sposób pomiaru jest też znormalizowany i określają go normy: PN-71-Z-04041 (oznaczanie amoniaku meto- dą kolorymetryczną) i PN-Z-04015-13 (oznaczanie siarkowodoru metodą spektrofoto- metryczną).

Pomiaru zapylenia dokonuje się metodą wagową (aspiracyjna, grawimetryczna) lub ob- liczeniową (konimetryczna). Sposób oznaczenia zawartości pyłu całkowitego określa polska norma: PN-91/Z-04330/05.

Pomiar liczby bakterii i grzybów w powietrzu pomieszczeń inwentarskich najlepiej wy- konać metodą sedymentacyjną Omeliańskiego z uwzględnieniem polskich norm: PN-ISO 7954:1999 (grzyby) i PN-EN ISO 6222:2004 (bakterie).

Rysunek 8. Elektroniczna stacja pogodowa

Bibliografia

Literatura obowiązkowa Marciniak-Kulka E., Produkcja zwierzęca, cz. 1, Wydawnictwo Rea, Warszawa 2007.

Literatura dodatkowa Kołacz R., Dobrzański Z., Higiena i dobrostan zwierząt gospodarskich, Wydawnictwo ARW, Wrocław 2006.

Rozporządzenie MRiRW w sprawie minimalnych warunków utrzymania poszczególnych gatunków zwierząt z 2.09 r. (Dz. 2003 nr 167 poz. 1629, z późn. zm.).

Netografia farmer/produkcja-zwierzeca/bydlo-i-mleko/zadbaj-o-mikroklimat-w- oborze,45228

farmer/porady/dobrostan-krow-krok-po-kroku-cz-i-prawidlowe- zywienie,37480

farmer/porady/dobrostan-krow-cz-ii-prawidlowe- utrzymanie,37534

farmer/porady/ograniczyc-stres-cieplny,37387

farmer/porady/dobrostan-pod-kontrola,37180

Czy ten dokument był pomocny?

Premium

To jest dokument premium. Niektóre dokumenty na Studocu są premium. Przejdź na wersję premium, aby odblokować.