- Informacje
- Czat SI
PRAWA I WOLNOŚCI CZŁOWIEKA I OBYWATELA
Prawo konstytucyjne
Uniwersytet Gdanski
Komentarze
Powiązane Studylist
KonstaPrzejrzyj tekst
SYSTEM PRAW I WOLNOŚCI – ROZDZIAŁ II KONSTYTUCJA RP
1. GODNOŚĆ
ART. 30 KONSTYTUCJI RP
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
- źródłem godności człowieka jest prawo naturalne, a nie prawo stanowione
- godność człowieka jest nienaruszalna i niezbywalna
- godność przysługuje każdemu człowiekowi w tym samym stopniu bez względu na wiek, płeć, rasę itd. -godność człowieka to nie tylko prawo podmiotowe, ale wartość konstytucyjna oraz źródło innych konstytucyjnych praw i wolności (charakter nadrzędny, normy są tworze w zgodnie z poszanowaniem godności człowieka, mają realizować tę ideę).
a ) w aspekcie pozytywnym – konieczność pozostawienia człowiekowi jego sfery autonomiczności i wolności b) w aspekcie negatywnym – zakaz poddawania człowieka takiemu traktowaniu, jakie mogłoby naruszać jego godność (autonomię)
2. WOLNOŚĆ
Art. 31 Konstytucji RP 1ść człowieka podlega ochronie prawnej. 2żdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje. 3 w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
- NIKOGO NIE MOŻNA ZMUSZAĆ DO CZYNIENIA TEGO, CZEGO PRAWO MU NIE NAKAZUJE
- ZASADA WOLNOŚCI MA OGRANICZONY CHARAKTER – NIE MAMY CAŁKOWITEJ SWOBODY W
SWOJEJ WOLNOŚCI, JESTESMY OGRANICZENI PRAWEM I WOLNOSCIA DRUGIEGO CZŁOWIEKA
- ZASADA WOLNOŚCI=ZAKRES SWOBODY WYZNACZONEJ PRZEZ PRAWO
a) w aspekcie pozytywnym – swoboda czynienia wszystkiego, co nie jest zabronione
przez prawo
b) w aspekcie negatywnym – nałożenie na jednostkę obowiązku określonego
działania może nastąpić jedynie wtedy, gdy prawo to przewiduje
3. RÓWNOŚĆ
ART. 32 Konstytucji RP Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
- nakaz jednakowego traktowania podmiotów w sytuacjach podobnych lub identycznych A contrario – dopuszczalne jest różne traktowanie podmiotów w sytuacjach, które podobnego (identycznego) charakteru nie mają
a) w znaczeniu formalnym – traktowanie podmiotów podobnych według jednakowego standardu b) w znaczeniu materialnym – odwołanie się do względów słuszności – dopuszczalne jest odmienne traktowanie podmiotów by zapewnić im równe szanse i możliwość osiągnięcia takich samych rezultatów
ORZECZENIE TK 10.10 TS 145/
Innymi słowy wszelkie odstępstwa od nakazu równego traktowania podmiotów podobnych muszą zawsze znajdować podstawę w odpowiednio przekonywujących argumentach. Argumenty te muszą mieć;
- charakter relewantny, a więc pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią przepisów, w których zawarta jest kontrolowana norma oraz służyć realizacji tego celu i treści. Innymi słowy wprowadzenie zróżnicowania muszą mieć charakter racjonalnie uzasadniony. Nie wolno ich dokonywać według dowolnie ustalonego kryterium
- charakter proporcjonalny, a więc waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego traktowania podmiotów podobnych
- argumenty muszą pozostawać w jakimś z wiązku z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi , uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych – jedną z takich zasad jest zasada sprawiedliwości społecznej, różnicowanie sytuacji prawnej podmiotów podobnych ma więc znacznie większe szanse uznania za zgodne z konstytucją, jeżeli pozostaje w zgodzie z zasadami sprawiedliwości społecznej lub służy urzeczywistnieniu tych zasad. Zostaje ono natomiast uznane za niekonstytucyjną dyskryminację (uprzywilejowanie), jeżeli nie znajduje podtrzymania w zasadzie sprawiedliwości społecznej. W tym sensie zasady równości wobec prawa i sprawiedliwości społecznej w znacznym stopniu nakładają się na siebie.
4. OGRANICZENIE KONSTYTUCYJNYCH PRAW I WOLNOŚCI
PRZESŁANKI:
- przynależność państwowa – pojęcie o znaczeniu zewnętrznym, służy określeniu statusu jednostki wobec innych państw
- obywatelstwo – pojęcie o znaczeniu wewnętrznym, określa dokonaną przez prawo wewnętrzne regulację statusu jednostki w stosunkach wewnętrznych
- Koncepcja nr 3
- przynależność państwowa - odnosi się do więzi prawnej między państwem, a osobami prawnymi, statkami morskimi i powietrznymi
- obywatelstwo - odnosi się do więzi prawnej między państwem a jednostką
PRAWA I WOLNOŚCI CZŁOWIEKA I OBYWATELA
Kurs: Prawo konstytucyjne
Uniwersytet: Uniwersytet Gdanski
To jest podgląd
Uzyskaj dostęp do wszystkich dokumentów
Zdobądź nieograniczoną ilość pobrań
Popraw swoje oceny
