Przejdź do dokumentu
To jest dokument premium. Niektóre dokumenty na Studocu są premium. Przejdź na wersję premium, aby odblokować.

Skrypt - zbieg przepisow, zbieg przestępstw, czyn ciągły i czyn ciagly

notatki
Kurs

Prawo karne

224 Dokumenty
Studenci udostępnili 224 dokumentów w tym kursie
Rok akademicki: 2021/2022
Książki(-ek) z listyPolskie Prawo KarnePrawo karne
Przesłane przez:
Anonimowy Student
Ten dokument został przesłany przez studenta, takiego jak Ty, który zażyczył sobie zachować anonimowość.
Uniwersytet Kardynala Stefana Wyszynskiego w Warszawie

Komentarze

Aby publikować komentarze, zaloguj się lub zarejestruj się.

Powiązane Studylist

Weronika Prawo

Przejrzyj tekst

Materiały do ćwiczeń z prawa karnego

Przykład: Andrzej. T. miał orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. Policja złapała go gdy pewnego

dnia odwoził kolegę po imieninach do domu. Miał 1, 2 % alkoholu we krwi. Jego zachowanie

realizowało znamiona dwóch typów czynów zabronionych: opisanego w art. 178 a (jazda po

pijanemu) i w art. 244 k.

Dwa możliwe podejścia decydujące o przyjęciu jedności przestępstwa:

a) kryterium prawne (normatywne) – o wielości przestępstw decyduje wielość naruszonych norm

sankcjonowanych

b) kryterium naturalistyczne (ontologiczne) – o wielości przestępstw decyduje wielość czynów

Idealny zbieg przestępstw: przyjmuje się, że sprawca popełnia tyle przestępstw, ile typów czynów

zabronionych zostało zrealizowanych przez zachowanie sprawcy (w podanym przykładzie sprawca

popełniłby dwa przestępstwa). Występuje w:

1) art. 8 k.k. - Jeżeli ten sam czyn będący przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem

skarbowym wyczerpuje zarazem znamiona przestępstwa lub wykroczenia określonego w

przepisach karnych innej ustawy, stosuje się każdy z tych przepisów.

2) art. 10 § 1 k. - Jeżeli czyn będący wykroczeniem wyczerpuje zarazem znamiona

przestępstwa, orzeka się za przestępstwo i za wykroczenie, z tym że jeżeli orzeczono za

przestępstwo i za wykroczenie karę lub środek karny tego samego rodzaju, wykonuje się surowszą

karę lub środek karny. W razie uprzedniego wykonania łagodniejszej kary lub środka karnego

zalicza się je na poczet surowszych.

Powyższe regulacje mają charakter wyjątkowy. Polski ustawodawca tradycyjnie stoi bowiem na

stanowisku, że przestępstwo jest zjawiskiem świata zewnętrznego, czymś zachodzącym w

rzeczywistości, a nie jedynie zjawiskiem normatywnym. Podstawą prawnokarnego wartościowania

prowadzącego do ustalenia przestępstwa jest zawsze realne ludzkie zachowanie się, stanowiące pewne

continuum.

Zbieg przepisów

Ze zbiegiem przepisów mamy do czynienia w sytuacji, w której ten sam czyn w znaczeniu naturalnym

(ten sam kompleks uzewnętrznionych ruchów, ten sam fragment ocenianego zachowania) realizuje

znamiona dwóch lub więcej typów czynów zabronionych opisanych w przepisach kodeksu karnego

(zob. przykład powyżej).

Stosunki logiczne jakie mogą zachodzić między zbiegającymi się przepisami ustawy:

a) stosunek zawierania – nie może zachodzić

b) stosunek wykluczania się – zbieg pozorny

c) stosunek krzyżowania – zbieg rzeczywisty (właściwy lub niewłaściwy)

Stosunki merytoryczne przesądzające potrzeby natury polityczno-kryminalnej, zmierzające do

oddania przez kwalifikację prawną czynu jego zawartości kryminalnej (stopnia bezprawia).

Pozorny zbieg przepisów

Sytuacja w której to samo zachowanie pozornie wyczerpuje znamiona dwóch różnych typów czynów

zabronionych (np. typu zasadniczego i typu zmodyfikowanego).

Dwa możliwe rozwiązania:

  • pomiędzy typami zachodzi stosunek wykluczania; opis typu zasadniczego nie zawiera zachowań

opisanych w typie zmodyfikowanym (Wolter) (trudne do obrony jak weźmie się pod uwagę definicje

typu zasadniczego o typów zmodyfikowanych)

  • przepis określający typ zmodyfikowany wyraża normę sankcjonującą stanowiącą lex specialis

w stosunku do normy sankcjonującej wyrażonej w przepisie zawierającym typ zasadniczy (do danego

zachowania znajduje zastosowanie zatem tylko jedna norma sankcjonująca wynikająca z przepisu

zawierającego opis typu czynu zabronionego zmodyfikowanego np. 148 par. 4 k.; zastosowanie

normy sankcjonującej interpretowanej z przepisu zawierającego typ zasadniczy np 148 par. 1, zostanie

wyłączone ze względu na zasadę lex specialis.

Zbieg rzeczywisty – gdy zachodzi logiczny stosunek krzyżowania się pomiędzy zakresami znamion

typów czynów zabronionych, które realizuje zachowanie sprawcy

a) - zbieg niewłaściwy (pomijalny) – gdy wprawdzie zachowanie realizuje znamiona dwóch lub

więcej typów czynów zabronionych, jednakże stosunek merytoryczny istniejący pomiędzy nimi

zezwala na zastosowanie jednej z dwóch reguł wyłączania wielości ocen (mają one charakter

celowościowy – teleologiczny a nie logiczny )

 zasada subsydiarności (lex primaria derogat legi subsydiarne) – zbieg właściwy nie

zachodzi wtedy, kiedy jeden z przepisów ma charakter pomocniczy, tzn. ma zastosowanie

tylko wtedy, kiedy nie stosuje się innego przepisu. Wyróżnia się tzw.

 subsydiarność ustawową – gdy wskazanie przepisu pomocniczego następuje w ustawie

przez wprowadzenie tzw. klauzuli subsydiarności (np. art. 231§4 k.); wykluczenie

kumulatywnej kwalifikacji następuje więc przez wyraźną wypowiedź ustawodawcy.

 Klauzula subsydiarności może mieć charakter:

 bezwzględny – jej zastosowanie nie jest uzależnione od sankcji

przewidzianych w zbiegających się przepisach

 względny - jej zastosowanie jest uzależnione od tego czy przepis

pierwotny ma surowszą od przepisu subsydiarnego sankcję karną

 subsydiarność milcząca (ustala doktryna i orzecznictwo): Charakter subsydiarny

(milczący) mają:

a) przepisy określające narażenie dobra na niebezpieczeństwo i

naruszenie tego dobra o ile spełnione są warunki:

  • tożsamości dobra,
  • tożsamości przedmiotu bezpośredniego działania i
  • tożsamości strony podmiotowej czynu zabronionego

b) przepisy określające typ abstrakcyjnego narażenia na

niebezpieczeństwo w stosunku do typu konkretnego narażenia na

niebezpieczeństwo o ile spełnione są warunki:

  • tożsamości dobra,
  • tożsamości przedmiotu bezpośredniego działania i
  • tożsamości strony podmiotowej czynu zabronionego

 zasada konsumpcji (lex consumens derogat legi consumptae)– przepis, który traktujemy jako

konsumujący jest skonstruowany w ten sposób, że w realizację jego znamion wkalkulowano w

zasadzie te elementy decydujące o ładunku społecznej szkodliwości, które wiążą się z

realizacją znamion typu który podlega skonsumowaniu; (dokonujemy oceny zasadniczo in

concreto). przyjmuje się, np. iż sprowadzenie powszechnego niebezpieczeństwa konsumuje

sprowadzenie indywidualnego niebezpieczeństwa, znęcanie się konsumuje naruszenie

nietykalności cielesnej

b) zbieg właściwy – gdy nie można zastosować jednej z dwóch wskazanych powyżej reguł

wyłączania wielości ocen; gdy dla oddania zawartości kryminalnej czynu konieczne jest podanie

w kwalifikacji wszystkich zbiegających się przepisów- wtedy znajduje zastosowanie reguła

wyrażona w art. 11 § 2 i 3 k. Zob. podany na początku przykład: dla oddania zawartości

bezprawia zachowanie Andrzeja T. należy zakwalifikować, jako przestępstwo określone w art.

178 a i art. 244 w zw. z art. 11 § 2 k.

Przyjęte w doktrynie metody rozwiązywania zbiegu przepisów:

Przyjmuje się, iż dla kwestii jedności – wielości czynów podstawowe znaczenie mają kryteria

normatywne wynikające ze znamion typu czynu zabronionego. Z wielością czynów mamy do

czynienia, gdy określony wycinek zachowania poddawany prawnokarnemu wartościowaniu daje się

uznać w pewnym fragmencie za relewantny z punktu widzenia jednego typu czynu zabronionego, w

innym fragmencie nie pokrywającym się w żadnej części z pierwszym za relewantny z punktu

widzenia innego typu czynu zabronionego (kryterium podstawowe – stanowi niejako warunek

konieczny przyjęcia wielości czynów, ale nie zawsze warunek wystarczający)

Pamiętać bowiem należy, że:

  • coś co z punktu widzenia ocen społecznych będzie traktowane jako jedna całość nie można

zasadniczo traktować jako wielości czynów

  • o przyjęciu jedności czynu może zadecydować jedność miejsca czasu i osób uczestniczących w

zajściu oraz jedność zamiaru sprawcy

  • im większa czasowa rozpiętość pomiędzy poszczególnymi zespołami ruchów tym większe

uzasadnienie dla traktowania ich jako odrębnych czynów (ocena tej rozpiętości zależy od

charakteru dobra i jego społecznej wartości, np. jeżeli sprawca po kolei zabija odrębnymi

strzałami 5 osób – 5 czynów, jeżeli listonosz po kolej zapoznaje się z treścią listów znajdujących

się w jego torbie – jeden czyn)

Nie można - gdy oceniamy ten sam fragment zachowania - przyjąć nigdy wielości czynów nawet,

jeżeli wynikło z niego: wiele skutków (naruszonych dóbr prawnych), nawet różnorodnych; zostało

pokrzywdzonych wiele osób; zostało naruszonych wiele norm sankcjonowanych (sprawca zdetonował

bombę, w skutek czego zginęło dwóch ludzi, jeden odniósł ciężkie obrażenia i uszkodzeniu uległo

dzieło o wielkim znaczeniu dla kultury – zawsze jeden czyn)

Przykłady

1. Andrzej J rozbił na głowie kolegi delikatny dzbanek stanowiący własność babci powodując przy

tym u niego wstrząs mózgu (jeden czyn realizujący znamiona typu z art. 157 par,. 1 oraz 288 par.

1 k.)

2. Andrzej J. posiadał bez zezwolenia broń. Poszedł do kolegi, pokłócili się zastrzeli go, potem

okradł – posiadanie broni bez zezwolenia jeden czyn, zastrzelenie – drugi czyn- kradzież – trzeci

czyn (gdyby zastosował przemoc po to aby okraść – traktowalibyśmy ten fragment zachowania

jako dwa zachowania ale jeden czyn zabroniony –art. 280 §1).

3. Andrzej J. chciał okraść magazyn. W trakcie wynoszenia rzeczy z tego pomieszczenia zadzwoniła

do niego żoną którą znieważył. Mamy do czynienia z „dwoma” czynami: jeden – wynoszenie z

magazynu towaru, drugi – znieważenie żony

Czyn ciągły (art. 12 k.)

Na gruncie kodeksu karnego z 1969 r. występowała instytucja tzw. „ przestępstwa ciągłego” (art. 58

k.). Czyn ciągły uregulowany w art. 12 k najbliższy swoim uregulowaniem jest tzw.

jednoczynowej koncepcji przestępstwa ciągłego.

Przesłanki czynu ciagłego

I co najmniej dwa zachowania tego samego sprawcy –

1) co najmniej dwa odrębne fragmenty aktywności człowieka, dwa kompleksy uzewnętrznionych

ruchów;

2) poszczególne zachowania nie muszą realizować znamion typu czynu zabronionego, mogą być

wykroczeniami, mogą być prawnokarnie irrelewantne, mogą też realizować znamiona różnych

typów czynów zabronionych (niektórzy przedstawiciele doktryny i orzecznictwa wprowadzają

warunek, aby poszczególne zachowania sprawcy stanowiły zamach na to samo dobro prawne;

wykluczałoby to przyjęcie czynu ciągłego w sytuacji opisanej w przykładzie 3)

II. z góry powzięty zamiar – czyn ciągły dotyczy tylko przestępstw umyślnych, może być zarówno

zamiar bezpośredni jak i zamiar wynikowy (nie ma możliwości konstruowania nieumyślnego czynu

ciągłego); w chwili przystępowania do pierwszego zachowania sprawca musi mieć zamiar podjęcia

wszystkich zachowań składających się na czyn ciągły (musi to być ten sam zamiar a nie taki sam

zamiar) , podjęcie jednego zachowania pozwala przyjąć usiłowanie całości

III. krótkie odstępy czasu – okres trwający od kilku minut do kilkunastu dni pomiędzy jednym

zachowaniem a drugim (chodzi tu o następujące po sobie zachowania), a nie pomiędzy pierwszym

zachowaniem a ostatnim

IV. tożsamość pokrzywdzonego – gdy przedmiotem zamachu jest dobro osobiste (nawet jeżeli dobro

to jest pobocznym przedmiotem ochrony) warunkiem przyjęcia czynu ciągłego jest tożsamość osoby

pokrzywdzonej; wyklucza to możliwość przyjęcia czynu ciągłego np. w przypadku rozboju, gdy

skierowany on jest za każdym razem przeciwko innej osobie. Pytanie: czy w sytuacji, w której każde

z zachowań składających się na czyn ciągły skierowane jest przeciwko dobru osobistemu tych samych

pokrzywdzonych (np. A. i G. raz w tygodniu zabieraj utarg małżonkom C naruszając przy tym ich

nietykalność cielesną lub powodując uszczerbek na zdrowiu poniżej 7 dni) można przyjąć czyn

ciągły? Tak.

V. czyn ciągły znajduje zastosowanie jedynie w odniesieniu do tych typów czynów zabronionych, w

których znamię czynnościowe ujęte jest w ten sposób , że może zostać zrealizowane jednym

zachowaniem (nie ma znaczenia przy przestępstwach które popełniane są powtarzającymi się

zachowaniami np. rozpijanie małoletniego, znęcanie się)

Konsekwencje przyjęcia czynu ciągłego:

1) wszystkie zachowania stanowią jedną podstawę kwalifikacji prawnej (należy przyjąć tożsamość

czynu w rozumieniu art. 11 § 1); tzn.: wszystkie zachowania traktowane są jako nierozerwalna,

integralna całość, stanowiąca jeden przedmiot oceny; wielość zachowań prowadzi do przyjęcia

jednorazowej realizacji znamion czynu zabronionego (sprawca odpowiada za jeden czyn

zabroniony, jedno przestępstwo)

2) w przypadku przestępstw przeciwko mieniu należy zsumować wartość ukradzionego

(zniszczonego) mienia, wartość wyrządzonych szkód

3) czas popełnienia czynu ciągłego – czas ostatniego zachowania objętego znamieniem ciągłości

przykład:

1. Janusz K. pracujący w firmie budowlanej buduje dom. Ponieważ koszty budowy zaczynają go

przerastać postanawia obniżyć je zaopatrując się materiały potrzebne mu do budowy w pracy. Raz

w tygodniu, kiedy przyjeżdża do pracy samochodem, zabiera z budowy, na której aktualnie

pracuje potrzebne mu materiały. Proceder swój ciągnie przez dwa lata zanim zostanie złapany. W

ciągu tego okresu tylko raz miał jednomiesięczną przerwę, kiedy chory na woreczek żółciowy

wylądował w szpitalu.

2. Mirek J. nienawidzi plastikowych krasnali. Postanowił zniszczyć wszystkie, jakie znajdują się na

osiedlu domków mieszkaniowych, na którym mieszka. Wiedział, żę zajmie mu to kilka nocy, ale nie

zniechęcało go to. Przez 2 tygodnie co kilka nocy wymykał się z domu na godzinę i metodycznie

niszczył krasnale. Okazało się, że zniszczył 20 krasnali o wartości od 20 do 200 zł.

3. Andrzej J. postanowił wraz z bratem okraść bank. Ustalony przez nich plan wyglądał następująco:

Dzień przed planowaną akcję brat miał „pożyczyć sobie” od kolegi pistolet, w dniu akcji Andrzej

J. miał ukraść samochód znajdujący się na parkingu, razem mieli pojechać do banku po

zapadnięciu zmroku, w banku brat miał zająć się ochroniarzem, (jeśli trzeba załatwić go), a

Andrzej J. zabrać kasę. Zostali złapani w momencie, kiedy zbliżali się kradzionym samochodem do

banku. Uwaga!!!: w sytuacji, w której pomiędzy” pożyczeniem” pistoletu a wejściem do banku

podjęte zostały jakiekolwiek wcześniej niezaplanowane zachowania, które realizują znamiona typu

czynu zabronionego – to te zachowania nie tylko nie wchodzą w skład czynu ciągłego, ale także

pozostają z nim w zbiegu przestępstw (nie zbiegu przepisów)

Zbieg przestępstw

Zbieg przestępstw – sytuacja, w której sprawca popełnił kilka(co najmniej dwa) przestępstwa.

Przy czym opisana sytuacja obejmuje zarówno przypadki, w których konstrukcja znamion

typu czynu:

 wymaga dla realizacji znamion wielości zachowań (innymi słowy są typy czynów w

których dla ich realizacji wymagane jest podjęcie co najmniej dwóch czynów w

znaczeniu naturalnym)

 dopuszcza możliwość jednokrotnego wypełnienia znamion wieloma zachowaniami

pierwszy przypadek:

 przestępstwa dwuaktowe – rozbój

 przestępstwa zbiorowe (dla realizacji znamion konieczne jest pewna

powtarzalność zachowań) np. przestępstwo niealimentacji (art. 209 par.

1) – dla realizacji znamion konieczne jest wstrzymanie się z zapłata

kolejnych rat alimentacyjnych co najmniej przez trzy miesiące, albo

płacenie ich nieregularnie lub w kwotach znacznie niższych niż należne

(SN)

 przestępstwa złożone - typ czynu zabronionego, dla którego

dokonania konieczna jest realizacja wszystkich znamion

czasownikowych opisanych w typie

 konstrukcja czynu ciągłego

 przestępstwa z reguły popełniane powtarzającymi się zachowaniami

dopuszczające jednak wyjątkowo możliwość popełnienia ich jednym

czynem np. rozpijania małoletniego; znęcanie się

Przykład: sprawca (przez okres trzech miesięcy) wychodząc codziennie do pracy i wracając z

niej uderza żonę, wyzywając ją przy tym. Mamy do czynienia z wieloma czynami w

znaczeniu naturalnym, które, ze względu na konstrukcję znamion czynu zabronionego

przestępstwa znęcania sie (art. 207 k.), nie prowadzą do przyjęcia wielokrotnej realizacji

znamion tego typu czynu zabronionego (wielu przestępstw) tylko do stwierdzenia, iż sprawca

wieloma czynami w znaczeniu naturalnym jednokrotnie zrealizował znamiona typu czynu

opisanego w tym przepisie.

drugi przypadek:

 przestępstwa wielodmianowe np. art. 202 par. 3 – realizacja kilku czynności w

stosunku do tego samego podmiotu oddziaływania – jedne czyn zabroniony:, także np.

osoba podrabia dokument a potem używa go jako autentyczny ( jednokrotna realizacja

znamion typu z art. 270)

Omówione przypadki nie stanowią zatem faktycznie zbiegu przestępstw!!!

Pomijalny zbieg przestępstw – sprawca swoimi zachowaniami realizuje znamiona kilku

typów czynów zabronionych, jednakże zastosowanie przyjętych reguł wyłączania wielości

ocen prowadzi do wniosku, iż sprawca poniesienie odpowiedzialność za jedno przestępstwo.

Przy pomijalnym zbiegu przestępstw – inaczej jak przy pozornym - wielość czynów w

znaczeniu naturalnym przekłada się na wielość zrealizowanych typów czynów zabronionych,

jednakże ukaranie za jedno przestępstwo czyni z kryminalnopolitycznego punktu widzenia

zbędnym ukaranie za drugie.

Reguły wyłączania wielości ocen, których zastosowanie prowadzi do usunięcia biegu; to:

zasada konsumpcji lub zasada subsydiarności

Podkreślenia wymaga, iż w tym przypadku nie mamy do czynienia z zastosowaniem reguł

interpretacyjnych w procesie dekodowania normy z przepisu tylko z pewnymi ocenami

kryminalnopolitycznymi. Przyjmujemy, iż zawartość kryminalnopolityczna jednego

przestępstwa może być uwzględniona w ramach przypisania innego przestępstwa i ukarania

za nie.

Konstrukcja pomijalnego zbiegu przestępstw łączona jest w doktrynie i w

orzecznictwie z dwoma rodzajami przypadków, z tzw.:

współukarane przestępstwo uprzednie – przyjmuje się przy postaciach stadialnych tj. gdy

zostają one zrealizowane dwoma czynami, np. usiłowanie i dokonanie, to przestępstwo

usiłowane zasadniczo będzie współukaranym przestępstwem uprzednim chyba, że dzieli je

zbyt duża odległość czasowa; w przypadku odmiennych form zjawiskowych (najpierw

podżegał, a potem był współsprawcą) przyjęcie odpowiedzialności za sprawstwo czyni

zbędnym z kryminalnopolitycznego punktu widzenia wymierzenie kary za podżeganie i

pomocnictwo; najczęściej przyjmuje się też, iż skazanie za podżeganie wypiera konieczność

skazania za pomocnictwo; przy narażeniu i naruszeniu dobra prawnego – narażenie

współukarane przestępstwo uprzednie (przy istnieniu tożsamość dobra prawnego i strony

podmiotowej)

Dotyczy także sytuacji, w których popełnienie jednego przestępstwa jest środkiem do

popełnienia drugiego np. wyłudzenie pieniędzy z banku na podstawie podrobionego

dokumentu (podrobienie – współukarane przestępstwo uprzednie); posiadanie broni bez

pozwolenia przez krótki czas (zabranej po to aby zabić) i zabicie człowieka (pierwsze

przestępstwo – współukarane przestępstwo uprzednie, sprawca odpowie tylko za jedno

przestępstwo – zabicie człowieka)

w orzecznictwie przyjmuje się też iż np.: współukarnym przestępstwem uprzednim jest

podżeganie lub pomocnictwo do fałszerstwa dokumentów a potem użycie takiego dokumentu

jako autentycznego; naruszenie miru domowego w celu popełnienia przestępstwa związanego

z użyciem przemocy lub gwałtu na osobie

współukarane przestępstwo następcze - gdy przestępstwo uboczne będzie się sprowadzać

do wykorzystania owoców przestępstwa albo zatarcia śladów jego popełnienia np. kradzież

rzeczy a potem jej zniszczenie (chyba, że prowadzi to do jakościowej zmiany oceny zdarzenia

np. rzecz jest działem sztuki),

Kary podlegające łączeniu: kary tego samego rodzaju oraz kara pozbawienia wolności z karą

ograniczenia wolności, kara pozbawienia wolności z karą 25 lat i dożywotniego pozbawienia

wolności, kara dożywotniego pozbawienia wolności z karą 25 lat pozbawienia wolności.

Można wyróżnić:

a) ZBIEG JEDNORODNY – popełnienie przez tego samego sprawcę przestępstw

kwalifikowanych na podstawie tego samego typu czynu zabronionego –

konsekwencje: wymierzenie kary łącznej (wyroku łącznego), chyba że zachodzą

przesłanki z art. 91 k. - ciąg przestępstw.

b) ZBIEG RÓŻNORODNY - popełnienie przez tego samego sprawcę przestępstwa

kwalifikowane są na podstawie różnych przepisów - konsekwencje: wymierzenie

kary łącznej (wyroku łącznego)

Realny zbieg przestępstw jest instytucją prawa karnego materialnego co obliguje sąd do

zastosowania tej konstrukcji w razie spełnienia jej przesłanek.

Modelowe rozwiązania określające sposoby łączenia kar jednorodnych:

a) system kumulacji kar – polega na zsumowaniu wszystkich wymierzonych kar

jednostkowych, a następnie wykonaniu jednej skumulowanej kary

b) system absorbcji kar – polega na przyjęciu, że najsurowsza kara wymierzona za

pozostające w zbiegu realnym przestępstwa pochłaniała kary łagodniejsze i tylko ta kara

podlega wykonaniu

c) system asperacji kar – polega na przyjęciu za podstawę wymiaru kary najsurowszej akry

orzeczonej za pozostające w zbiegu przestępstwa, która podlega odpowiedniemu

zaostrzeniu na zasadach określonych w ustawie

d) systemy mieszane

1) system redukcyjny – polega na swoistym obniżeniu kary ustalonej w wyniku

zsumowania kar jednostkowych orzeczonych za poszczególne przestępstwa

2) system mieszany wykorzystujący elementy asperacji – polega na określeniu zasad

wymiaru jednej kary łącznej w oparciu o kary wymierzone jednostkowo, przy czym

podstawą wymiaru kary łącznej jest najsurowsza z kar jednostkowych podlegająca

obostrzeniu na zasadach określonych w ustawie.

3) system kary łącznej - art. 85 k. i n., wprowadza bardzo elastyczny system wymiaru

kary łącznej w razie wystąpienia realnego (rzeczywistego) zbiegu przestępstw

opierający się na zasadzie, że kara łączna może zostać wymierzona w granicach

wyznaczonych przez jednostkowo orzeczone kary podlegające łączeniu, tj. dolną

granicę kary łącznej wyznacza najsurowsza z orzeczonych kar jednostkowych zaś

górną granicę kary łącznej suma orzeczonych kar jednostkowych. System ten daje

szerokie możliwości indywidualizacji kary łącznej, gdyż możliwe jest wymierzenie

kary łącznej w oparciu o zasadę absorbcji, przez zasadę asperacji aż do zasady

kumulacji, przy czym wybór sposobu wymiaru kary łącznej uzależniony jest od

konkretnego wypadku, w szczególności związku przedmiotowo-podmiotowego

łączącego czyny i w jakich odstępach czasu od siebie zostały one popełnione. Ustawa

nie daje podstaw do traktowania, którejś z wymienionych zasad w sposób

priorytetowy przy wymiarze kary łącznej, nie zawiera norm nakazujących traktowania

instytucji kary łącznej jako mającej na celu łagodzenie prawnokarnych konsekwencji,

nie zawiera także zakazu pogarszania sytuacji prawnej sprawcy (skazanego).

Identyczne są prawnokarne przesłanki orzeczenia kary łącznej i orzeczenia wyroku łącznego

  • stąd brak podstaw do zróżnicowania sytuacji sprawcy w zależności od sposobu sądzenia.

Sprawca w stosunku do którego łączy się kary wydając wyrok łączny nie może być

traktowany gorzej niż wtedy gdyby orzeczenie kary łącznej nastąpiło w jednym

postępowaniu.

art. 88 k.– zasada absorpcji – karę dożywotniego pozbawienia wolności (lub 25 lat

pozbawienia wolności gdy jest najsurowsza) zawsze orzeka się jako karę łączną (nie tylko

jako karę łączną pozbawienia wolności, nie można obok niej orzekać też grzywny, można

jednak orzec środek karny)

Ciąg przestępstw – art. 91 k. przed nowelizacją z 2015 roku – odmiana realnego zbiegu

przestępstw, zbiegu jednorodnego (wywodzi się z tzw. wieloczynowej koncepcji przestępstwa

ciągłego)

  • popełnienie kilku przestępstw, kwalifikowanych na podstawie tego samego przepisu (lub tych

samych przepisów, gdy każde z przestępstw pozostających w zbiegu podlega kumulatywnej

kwalifikacji), przyjmuje się, iż w ciągu nie mogą pozostawać przestępstwa dokonane w postaci

sprawczej i w postaci podżegania i pomocnictwa, typy modyfikowane i podstawowe

  • w podobny sposób tj. przy wykorzystaniu powtarzającej się lub takiej samej sytuacji, przy użyciu

podobnych narzędzi

  • w krótkich odstępach czasu – od kilku minut do kilku miesięcy; pomiędzy poszczególnymi

przestępstwami, a nie pomiędzy przestępstwem pierwszym i ostatnim;

  • brak wyroku chociażby nieprawomocnego w stosunku do któregokolwiek z nich (uwag: nie musi być

to wyrok skazujący!!!)

Konsekwencje – sąd nie skazuje osobno za każde pozostające w zbiegu przestępstwo, nie wymierza

kary łącznej tylko sąd orzeka (jest to oblig) jedną karę za wszystkie pozostające w ciągu przestępstwa

(poszczególne czyny zabronione muszą mieć większy niż znikomy stopień społecznej szkodliwości i

być zawinione) w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia, przewidzianego w przepisie,

którego znamiona każe z tych przestępstw wyczerpuje, zwiększonego o połowę.

W ciągu mogą pozostawać zarówno przestępstwa umyślne jak i nieumyślne (inaczej niż przy czynie

ciągłym)

Czy ten dokument był pomocny?
To jest dokument premium. Niektóre dokumenty na Studocu są premium. Przejdź na wersję premium, aby odblokować.

Skrypt - zbieg przepisow, zbieg przestępstw, czyn ciągły i czyn ciagly

Kurs: Prawo karne

224 Dokumenty
Studenci udostępnili 224 dokumentów w tym kursie
Czy ten dokument był pomocny?

To jest podgląd

Chcesz uzyskać pełny dostęp? Wykup pakiet Premium i odblokuj wszystkie strony :11
  • Uzyskaj dostęp do wszystkich dokumentów

  • Zdobądź nieograniczoną ilość pobrań

  • Popraw swoje oceny

Prześlij

Udostępnij dokumenty, aby odblokować

Masz już pakiet Premium?
1
Materiały do ćwiczeń z prawa karnego
Przykład: Andrzej. T. miał orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. Policja złapała go gdy pewnego
dnia odwoził kolegę po imieninach do domu. Miał 1, 2 % alkoholu we krwi. Jego zachowanie
realizowało znamiona dwóch typów czynów zabronionych: opisanego w art. 178 a (jazda po
pijanemu) i w art. 244 k.k.
Dwa możliwe podejścia decydujące o przyjęciu jedności przestępstwa:
a) kryterium prawne (normatywne) o wielości przestępstw decyduje wielość naruszonych norm
sankcjonowanych
b) kryterium naturalistyczne (ontologiczne) o wielości przestępstw decyduje wielość czynów
Idealny zbieg przestępstw: przyjmuje się, że sprawca popełnia tyle przestępstw, ile typów czynów
zabronionych zostało zrealizowanych przez zachowanie sprawcy (w podanym przykładzie sprawca
popełniłby dwa przestępstwa). Występuje w:
1) art. 8 k.k.s. - Jeżeli ten sam czyn będący przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem
skarbowym wyczerpuje zarazem znamiona przestępstwa lub wykroczenia określonego w
przepisach karnych innej ustawy, stosuje się każdy z tych przepisów.
2) art. 10 § 1 k.w. - Jeżeli czyn będący wykroczeniem wyczerpuje zarazem znamiona
przestępstwa, orzeka się za przestępstwo i za wykroczenie, z tym że jeżeli orzeczono za
przestępstwo i za wykroczenie karę lub środek karny tego samego rodzaju, wykonuje się surowszą
karę lub środek karny. W razie uprzedniego wykonania łagodniejszej kary lub środka karnego
zalicza się je na poczet surowszych.
Powyższe regulacje mają charakter wyjątkowy. Polski ustawodawca tradycyjnie stoi bowiem na
stanowisku, że przestępstwo jest zjawiskiem świata zewnętrznego, czymś zachodzącym w
rzeczywistości, a nie jedynie zjawiskiem normatywnym. Podstawą prawnokarnego wartościowania
prowadzącego do ustalenia przestępstwa jest zawsze realne ludzkie zachowanie się, stanowiące pewne
continuum.
Zbieg przepisów
Ze zbiegiem przepisów mamy do czynienia w sytuacji, w której ten sam czyn w znaczeniu naturalnym
(ten sam kompleks uzewnętrznionych ruchów, ten sam fragment ocenianego zachowania) realizuje
znamiona dwóch lub więcej typów czynów zabronionych opisanych w przepisach kodeksu karnego
(zob. przykład powyżej).
Stosunki logiczne jakie mogą zachodzić między zbiegającymi się przepisami ustawy:
a) stosunek zawierania nie może zachodz
b) stosunek wykluczania się – zbieg pozorny
c) stosunek krzyżowania – zbieg rzeczywisty (właściwy lub niewłaściwy)
Stosunki merytoryczne przesądzające potrzeby natury polityczno-kryminalnej, zmierzające do
oddania przez kwalifikację prawną czynu jego zawartości kryminalnej (stopnia bezprawia).
Pozorny zbieg przepisów
Sytuacja w której to samo zachowanie pozornie wyczerpuje znamiona dwóch różnych typów czynów
zabronionych (np. typu zasadniczego i typu zmodyfikowanego).
Dwa możliwe rozwiązania:
- pomiędzy typami zachodzi stosunek wykluczania; opis typu zasadniczego nie zawiera zachowań
opisanych w typie zmodyfikowanym (Wolter) (trudne do obrony jak weźmie się pod uwagę definicje
typu zasadniczego o typów zmodyfikowanych)
- przepis określający typ zmodyfikowany wyraża nor sankcjonującą stanowiącą lex specialis
w stosunku do normy sankcjonującej wyrażonej w przepisie zawierającym typ zasadniczy (do danego

Dlaczego treść niniejszej strony jest nieostra?

To dokument dla subskrybentów wersji Premium. Zostań subskrybentem wersji Premium, aby przeczytać cały dokument.

Dlaczego treść niniejszej strony jest nieostra?

To dokument dla subskrybentów wersji Premium. Zostań subskrybentem wersji Premium, aby przeczytać cały dokument.

Dlaczego treść niniejszej strony jest nieostra?

To dokument dla subskrybentów wersji Premium. Zostań subskrybentem wersji Premium, aby przeczytać cały dokument.