Informacje
Czat SI

PNM4 Ciśnienie krwi

ciśnienie krwi

Kurs

Uniwersytet Medyczny w Lodzi

Rok akademicki: 2015/2016

Przesłane przez:

wsxq wsxq

Uniwersytet Medyczny w Lodzi

0obserwujący

0Przesłane pliki

2upvotes

Komentarze

Aby publikować komentarze, zaloguj się lub zarejestruj się.

Inni studenci przeglądali również:

Inne powiązane dokumenty

Przejrzyj tekst

Propedeutyka Nauk Medycznych

Laboratorium - Ćwiczenie 4

Ciśnienie krwi i pomiar jego wartości. Opór przepływu

krwi. Przepływ i perfuzja.

Wersja 2017/

Cel ćwiczenia

Zapoznanie z techniką pomiaru ciśnienia krwi metodami Riva-Rocciego, Korotkowa i oscylometryczną
Obserwacja wpływu wysiłku fizycznego na ciśnienie krwi
Ćwiczenie znajomości parametrów fizjologicznych związanych z przepływem krwi oraz zależności między oporem, przepływem i ciśnieniem.

Wstęp teoretyczny

Czym jest ciśnienie krwi?

Jak wiemy z fizyki, każdy płyn wywiera pewne ciśnienie na ścianki pojemnika, w którym się znajduje. Podobnie krew przepływając przez naczynia krwionośne oddziałuje na ich ściany, wywierając siłę. Przepływ krwi nie jest procesem statycznym, ma charakter dynamiczny.

Ciśnienie ulega wiec zmianom krótkookresowym. W zależności od fazy w jakiej znajduje się serce ciśnienie przybiera różną wartość. Rozpatrzmy jeden cykl pracy serca. Kiedy serce kurczy się, wyrzuca z siebie pewna ilość krwi. Krew pompowana jest do tętnic. W czasie skurczu ciśnienie krwi wzrasta do swej maksymalnej wartości, zwanej ciśnieniem skurczowym (systolic pressure, SP). Faza ta trwa ok. 1/3 całkowitego czasu cyklu. Pozostałe 2/3 czasu zajmuje faza rozkurczu. W tej fazie serce rozkurcza się, krew zwalnia, redukując tez swoje ciśnienie do wartości minimalnej, czyli ciśnienia rozkurczowego (diastolic pressure, DP). Odczyt lekarza informujący, ze pacjent ma ciśnienie „120 na 80”, informuje nas o wartościach ciśnienia skurczowego i rozkurczowego. Mierzone ono jest zazwyczaj w milimetrach słupa rtęci (mmHg).

Ciśnienie 120/80 mmHg oznacza wiec, ze ciśnienie pacjenta w czasie cyklu serca oscyluje miedzy tymi wartościami granicznymi. Ciśnienie krwi ulega także ustawicznym zmianom długookresowym (na które wpływ ma wiek i stan zdrowia) i średniookresowym ( w zależności od pory doby, aktywności pacjenta, jego stanu psychicznego, czy spożytych używek).

Wyróżniamy kilka rodzajów ciśnienia krwi: tętnicze – skurczowe i rozkurczowe, ciśnienie tętna, średnie ciśnienie tętnicze, tętno żylne, ciśnienie wrotne żylne. Najpowszechniejszym badaniem ciśnienia jest pomiar ciśnienia tętniczego.

Pomiar ciśnienia tętniczego

Systematyczne pomiary ciśnienia krwi są jedna z podstawowych metod kontrolowania stanu zaawansowania choroby osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze, jak również inne choroby układu krążenia. Pomiarów zazwyczaj dokonuje się metoda Korotkowa, przy użyciu sfigmomanometru i słuchawek lekarskich. Pomiaru można dokonać także metodami półautomatycznymi, np. miernikami nadgarstkowymi, wygodniejszymi w użytku domowym. Ciśnienie krwi mierzy się na tętnicy ramiennej, która jest największą tętnicą kończyny górnej, zaopatrującą ja w krew tętniczą. Ciśnienie zmierzone w różnych punktach układu krwionośnego ma zazwyczaj inna wartość. Prawidłowe ciśnienie w tętnicy

ramiennej wynosi ok. 80 (60-80) mmHg w przypadku ciśnienia rozkurczowego i 120 (110-135) mmHg w przypadku ciśnienia skurczowego.

Początki pomiarów ciśnienia wiążą się z dwiema pomysłowymi metodami: metoda Riva- Rocciego oraz wspomniana już jej modyfikacja wprowadzona przez dr Korotkowa, zwana od jego nazwiska metoda Korotkowa.

Metoda Riva-Rocciego

(a) (b)

Rysunek 1. (a) Scipione Riva-Rocci, pediatra, wynalazca sfigmomanometru; (b) Mikołaj Korotkow (1874-1920), dodał do metody Riva-Rocciego osłuchiwanie tetna.

Riva-Rocci wynalazł sfigmomanometr - aparat do pośredniego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Urządzenie to składa się z manometru (np. rtęciowego, sprężynowego lub elektronicznego), pompki tłoczącej powietrze, mankietu z komora powietrzna i zaworka do kontrolowanego wypuszczania powietrza z mankietu.

(a) (b)

Rysunek 2. Różne sfigmomanometry: (a) Rteciowy; (b) Elektroniczny, nadgarstkowy

W 1896 r. wprowadził metodę w praktykę. Pomiar metoda Riva-Rocciego wygląda następująco. Na ramie zakłada się sfigmomanometr. Jedną ręką napełnia się mankiet powietrzem, podczas gdy druga monitoruje się tętno na tętnicy promieniowej. Mankiet napełnia się do około 20 mmHg powyżej ciśnienia przy którym zanikło tętno, a następnie powoli się go opróżnia. Wytworzona przez mankiet siła będąca wynikiem ciśnienia transmuralnego zamyka tętnicę. Za

przepływu, czyli turbulencje. O przepływie laminarnym i turbulentnym słyszeliśmy przy okazji opisu metody Riva- Rocciego.

Krew jest również jest płynem, posiada lepkość ok. 3 mPa · s (w temperaturze 37 st. C). Lepkość jest własnością płynu, która określa jego wewnętrzne tarcie, które pojawia się podczas przepływu. W układzie krwionośnym dominuje przepływ laminarny, natomiast turbulentny pojawia się tam, gdzie krew napotyka na swej drodze na przeszkody.

Perfuzja.

Odmiennym zjawiskiem jest perfuzja. Definiowana jest jako przepływ płynu ustrojowego przez tkankę. Perfuzję krwi często określa się jako procent pojemności minutowej serca (objętości krwi, jaka serce tłoczy w ciągu 1 minuty). Wielkość perfuzji krwi zależy m. od ciśnienia, kondycji naczyń krwionośnych i zapotrzebowania tkanki na składniki odżywcze oraz tlen. Perfuzja określona może być jako iloraz przepływu i masy, czyli:

Opór przepływu krwi.

Wyobraźmy sobie, ze wkładamy do ust rurkę i próbujemy przez nią oddychać. Jeżeli rurka jest szeroka, wdychamy powietrze bez większych problemów. Kiedy jednak bierzemy coraz węższe rurki (tej samej długości), czujemy coraz większy opór przy wciąganiu powietrza. Dlaczego tak jest? Na to pytanie próbował odpowiedzieć Jean L ́eonard Marie Poiseuille, francuski fizyk, a także lekarz.

Rysunek 4. Jean L ́eonard Marie Poiseuille (1797-1869), francuski fizyk i lekarz, sformułował prawo przepływu cieczy newtonowskiej w rurce o przekroju kołowym.

W 1840 r. sformułował on prawo stacjonarnego, laminarnego przepływu dla płynów nieściśliwych i lepkich (płynów newtonowskich), w rurce o przekroju kołowym. Ze względu na swoje założenia, prawo to opisywać może przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. Kiedy znamy długość i promień naczynia (rurki) oraz lepkość płynu, możemy obliczyć opór:

gdzie L to długość rurki, r to promień jej przekroju, η to lepkość płynu. Zauważmy, ze przy stałej długości naczynia i

parametrach płynu, opór R zależy jedynie od promienia naczynia, a dokładniej jest odwrotnie proporcjonalny do jego 4. potęgi:

Zwężając rurkę przez która dmuchamy 2-krotnie, opór zwiększymy wiec 16 krotnie.

Procedura

Zmierzyć ciśnienie metodami Riva-Rocciego, Korotkowa oraz z użyciem urządzenia LabQuest (metoda oscylometryczna). Zanotować zmierzone wartości i ewentualne spostrzeżenia w Tabeli 1. Pomiary należy wykonać siedząc prosto na krześle, nogi nie mogą być skrzyżowane. W pojedynczym pomiarze udział biorą dwie osoby: osoba badająca oraz osoba badana. Należy zorganizować pracę tak, by każda osoba w grupie była co najmniej raz osobą badaną i raz osobą badającą.
Wykonać serię ćwiczeń fizycznych (np. przysiady przez 2 minuty). Zmierzyć ciśnienie (Korotkow lub LabQuest) przed wysiłkiem oraz 5 razy po wysiłku w odstępach 1 min. Zanotować wartości i obliczone ciśnienie średnie w Tabeli 2.
Wypełnić sprawozdanie z użyciem zmierzonych wartości oraz obliczyć pozostałe zgodnie z poleceniami.

2. Zanotuj wartości ciśnienia po wysiłku

Tabela 3. Ciśnienie krwi po wysiłku

Pacjent Ciśnienie krwi

Pomiar 0

SP/DP; MAP

Pomiar 1

SP/DP; MAP

Pomiar 2

SP/DP; MAP

Pomiar 3

SP/DP; MAP

Pomiar 4

SP/DP; MAP

Pomiar 5

SP/DP; MAP

3. Na Rysunku 5a przedstawiono uproszczony model serca i płuc. Serce składa się z 2 par przedsionków i komór, z płucami łączy je tętnica płucna wychodząca z prawego przedsionka. W naszym modelu do prawego płata płuc odchodzą trzy odgałęzienia tętnicy płucnej, do lewego dwa. Dokonaj obliczeń perfuzji i przepływu krwi w funkcji oporu przy podanych danych.

 Masa lewego płuca = Masa prawego płuca = 1 kg; CO=5000 ml;

 Oba płuca „otrzymują” taką samą ilość krwi

 Opór w każdym odgałęzieniu tętnicy płucnej = R

Rysunek 5. (a) Przed operacją, (b) Po operacji

4. Wyobraźmy sobie, że osoba z Zadania 1 przeszła operację resekcji dolnego płata lewego płuca wraz z jednym z odgałęzień tętnicy płucnej (Rysunek 5b), redukując jego masę do 0 kg. Oblicz, jak zmieniły się wartości oporu w zoperowanym płucu. Jak zmiana oporu wpłynie na przepływ krwi przez każde z płuc? Oszacowanych wartości przepływu użyj do wyliczenia perfuzji w stanie po operacji. Porównaj przepływ i perfuzję przed i po operacji.

5. Oblicz całkowity opór obwodowy przepływu krwi (TPR) dla wszystkich osób w grupie wykorzystując pomiary ciśnienia w spoczynku. Czy TPR mieści się w normie? Dane:

 ciśnienie w aorcie= MAP w tętnicy ramiennej - 5 mmHg;

 CVP=5 mmHg;

 SV ~= co do liczby równa masie ciała w kilogramach, jednostka SV - [ml/kg];

 ΔP = Q · R;

 W przypadku braku danych wykonaj stosowne pomiary

Pacjent Ciśnienie skurczowe (SP)

Ciśnienie rozkurczowe (DP)

Średnie ciśnienie tętnicze (MAP)

Całkowity opór obwodowy (TPR)

6. Wypełnij tabele przedstawiającą parametry związane z przepływem krwi dla trzech pacjentów o różnym wieku. Co może być przyczyną wzrostu TPR z wiekiem?

Wiek BP [mmHg] MAP [mmHg]

CVP [mmHg]

ΔP [mmHg]

Q [l/min] TPR

25 120/80 5 5

70 150/90 5 5

100 180/105 5 5

7. Pytania

A. Czy ciśnienie krwi jest stałe w czasie?

............................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................

B. Jaki, w ogólności, będzie wynik pomiaru ciśnienia w różnych punktach układu krwionośnego?

C. Na czym polega różnica miedzy metoda Riva-Rocciego i Korotkowa?

Czy ten dokument był pomocny?

PNM4 Ciśnienie krwi

Kurs: Medycyna Rodzinna

Uniwersytet: Uniwersytet Medyczny w Lodzi

Czy ten dokument był pomocny?

Propedeutyka Nauk Medycznych

Laboratorium - Ćwiczenie 4

Ciśnienie krwi i pomiar jego wartości. Opór przepływu

krwi. Przepływ i perfuzja.

Wersja 2017/2018

Cel ćwiczenia

1. Zapoznanie z techniką pomiaru ciśnienia krwi metodami Riva-Rocciego, Korotkowa i oscylometryczną

2. Obserwacja wpływu wysiłku fizycznego na ciśnienie krwi

3. Ćwiczenie znajomości parametrów fizjologicznych związanych z przepływem krwi oraz zależności między

oporem, przepływem i ciśnieniem.

Wstęp teoretyczny

Czym jest ciśnienie krwi?

Jak wiemy z fizyki, każdy płyn wywiera pewne ciśnienie na ścianki pojemnika, w którym się znajduje. Podobnie

krew przepływając przez naczynia krwionośne oddziałuje na ich ściany, wywierając siłę. Przepływ krwi nie jest procesem

statycznym, ma charakter dynamiczny.

Ciśnienie ulega wiec zmianom krótkookresowym. W zależności od fazy w jakiej znajduje się serce ciśnienie

przybiera różną wartość. Rozpatrzmy jeden cykl pracy serca. Kiedy serce kurczy się, wyrzuca z siebie pewna ilość krwi.

Krew pompowana jest do tętnic. W czasie skurczu ciśnienie krwi wzrasta do swej maksymalnej wartości, zwanej

ciśnieniem skurczowym (systolic pressure, SP). Faza ta trwa ok. 1/3 całkowitego czasu cyklu. Pozostałe 2/3 czasu

zajmuje faza rozkurczu. W tej fazie serce rozkurcza się, krew zwalnia, redukując tez swoje ciśnienie do wartości

minimalnej, czyli ciśnienia rozkurczowego (diastolic pressure, DP). Odczyt lekarza informujący, ze pacjent ma ciśnienie

„120 na 80”, informuje nas o wartościach ciśnienia skurczowego i rozkurczowego. Mierzone ono jest zazwyczaj w

milimetrach słupa rtęci (mmHg).

Ciśnienie 120/80 mmHg oznacza wiec, ze ciśnienie pacjenta w czasie cyklu serca oscyluje miedzy tymi

wartościami granicznymi. Ciśnienie krwi ulega także ustawicznym zmianom długookresowym (na które wpływ ma wiek i

stan zdrowia) i średniookresowym ( w zależności od pory doby, aktywności pacjenta, jego stanu psychicznego, czy

spożytych używek).

Wyróżniamy kilka rodzajów ciśnienia krwi: tętnicze – skurczowe i rozkurczowe, ciśnienie tętna, średnie ciśnienie

tętnicze, tętno żylne, ciśnienie wrotne żylne. Najpowszechniejszym badaniem ciśnienia jest pomiar ciśnienia tętniczego.

Pomiar ciśnienia tętniczego

Systematyczne pomiary ciśnienia krwi są jedna z podstawowych metod kontrolowania stanu zaawansowania

choroby osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze, jak również inne choroby układu krążenia. Pomiarów zazwyczaj

dokonuje się metoda Korotkowa, przy użyciu sfigmomanometru i słuchawek lekarskich. Pomiaru można dokonać także

metodami półautomatycznymi, np. miernikami nadgarstkowymi, wygodniejszymi w użytku domowym. Ciśnienie krwi

mierzy się na tętnicy ramiennej, która jest największą tętnicą kończyny górnej, zaopatrującą ja w krew tętniczą. Ciśnienie

zmierzone w różnych punktach układu krwionośnego ma zazwyczaj inna wartość. Prawidłowe ciśnienie w tętnicy