Przejdź do dokumentu

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej organizmu

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej organizmu
Kurs

Żywienie kliniczne

107 Dokumenty
Studenci udostępnili 107 dokumentów w tym kursie
Rok akademicki: 2020/2021
Przesłane przez:
Anonimowy Student
Ten dokument został przesłany przez studenta, takiego jak Ty, który zażyczył sobie zachować anonimowość.
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Komentarze

Aby publikować komentarze, zaloguj się lub zarejestruj się.

Przejrzyj tekst

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej organizmu – cukrzyca Magdalena Człapka-Matysiak

1 2. Cukrzyca  Patogeneza i epidemiologia  Klasyfikacja  Objawy cukrzycy  Zasady leczenia dietetycznego  Indeks glikemiczny  Powikłania

Cukrzyca (Diabetes Mellitus)  Łacińska nazwa diabetes podana przez Arateusza z Kapadocji  Z greckiego diabeinein „przechodzenie przez” „spuszczanie”, co odnosi się do nadmiernej produkcji moczu  W 1657 Wills dodał słowo melitus, które po łacinie oznaczało „miód”, co odnosi się do słodkiego smaku moczu  Słodki smak uryny zauważyli starożytni Grecy, Chińczycy, Egipcjanie i Hindusi  W 1776 Dobson potwierdził, że słodki smak pochodzi od nadmiaru pewnego rodzaju cukry w moczu i krwi chorych na cukrzyce

Częstość występowania cukrzycy  1994 – 1,9% (odsetek populacji)  2010 – 3,7%  2017 – 9,1%

Różnorodność i ewolucja poglądów na temat leczenia cukrzycy  Ograniczenie ogólnej podaży energii (XIXw)  Zmniejszenie dobowej podaży węglowodanów do 50g/doba  Odkrycie insuliny (Banting i Best 1922)  Dwie szkoły o Ograniczenie węglowodanów prostych o Spożywanie + insulina

Glikogenoza – choroba genetyczna, spadek poziomu cukru – trzeba jadać bardzo często, zbilansowane w węglowodany Alkohol a cukrzyca – jak wyjaśnić pytanie na egzaminie

Czynniki warunkujące zachorowanie na cukrzycę u osób predystynowanych genetycznie  Zbyt energetyczne pożywienie  Ograniczenie pracy fizycznej  Stałe napięcie nerwowe  Otyłość, nadciśnienie tętnicze, kamica pęcherzyka żółciowego  Ciąża, choroby zakaźna, uraz nerwowy

 Przewlekłe, nawracające zapalenie trzustki  Nowotwór trzustki  Marskość wątroby  Endokrynopatie (ze zwiększonym wydzielaniem kortyzolu, ACTH, katecholamin, prolaktyny, hormonu wzrostu, glukagonu, trójjodotyroniny, tyroksyny)  Długotrwałe leczenie hormonami: kortyzon, ACTH, adrenalina, hormon wzrostu, glukagon, tyroksyna  Długotrwałe leczenie tiazydami (nadciśnienie), dwufenylohydantoiną (psychozy)

Kogoś z zespołem Cushinga, niedoczynnością tarczycy należy spytać o poziomy cukru, ponieważ są predysponowani do cukrzycy.

Jak przebiega proces przemiany cukru?  Przemiany składników odżywczych o .....  Rola insuliny o Hormon o budowie polipeptydowej – produkowany w postaci proinsuliny (komórki beta wysepek Langerhansa w trzustce) o Pierwsze zastosowanie do leczenia chorych na cukrzycę w 1921 o Obecnie hormon identyczny z ludzkim – inżyniera genetyczna o Przyspiesza tempo przenikania glukozy z krwi do niektórych komórek (przede wszystkim mięśni szkieletowych) o Coś jeszcze..

Rola insuliny  Wytwarzanie białek z substancji w pożywieniu  Magazynowanie nadmiernej ilości cukrów w postaci zapasów  Wykorzystanie cukrów i tłuszczów jako materiału energetycznego dla komórek

Grafika wydzielanie insuliny u zdrowego i chorego

 W przypadkowym badaniu poziom cukru powyżej 200mg%  Poziom cukru jest >200 mg% po 2 h od obciążenia 75g glukozy rozpuszczonymi w 300ml wody (doustny test obciążenia glukozą – OGTT)  Podwyższone stężenie glukozy (na czczo min 2 razy) o Krew żylna, osocz >140 mg/dl o Krew żylna pełna >120 mg/dl o Krew włośniczkowa >120 mg/dl

Kryteria rozpoznawania zaburzeń gospodarki ....

Cukrzyca typy  Cukrzyca typu 1 (młodzieńcza, insulinozależna) o Wywołana jest zniszczeniem komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcję i wydzielanie insuliny o Występuje częściej u ludzi młodych i dzieci o Epidemiologia:15-20% wszystkich chorych na cukrzycę o Leczenie – podawanie insuliny oraz właściwe odżywianie i wysiłek fizyczny  Cukrzyca typu 2(dorosłych, insulinoniezależna) o Przyczyna: nieprawidłowe działanie insuliny w organizmie (oporność tkanek na działanie insuliny) o Często towarzyszy otyłość i nadciśnienie o Najczęściej u starszych o U 80-85% pacjentów o Początkowe leczenie  Odpowiednia dieta  Dostosowany do możliwości chorego wysiłku fizycznego  Doustnych leków hipoglikemizujących o Wszyscy chorzy wymagają po pewnym czasie (różnym) leczenia insuliną  Cukrzyca ciężarnych o Rozpoznawana w ciąży o Występuje do momentu urodzenia dziecka o W tej grupie wyższe ryzyko zachorowania w przyszłości na cukrzycę w porównaniu z kobietami bez tego powikłania  Cukrzyca wtórna o Najbardziej zróżnicowana etiologicznie grupa cukrzyc o Łącznie ok 2-3% wszystkich cukrzyc w Europie i USA o Charakterystyczne są współistniejące z cukrzycą inne zaburzenia lub zespoły chorobowe o Najczęstsze przyczyny cukrzycy wtórnej  Polekowe – leki stosowane w chorobach układu krążenia (tiazydy lub inne leki moczopędne, szczególnie beta blokery, leki sterydowe i inne)   Niektóre choroby gruczołów dokrewnych (endokrynopatie) – choroba i zespół Cushinga, akromegalia, nadczynność tarczycy, guz chromochłonny nadnerczy, guz wydzielający glukagon

 Choroby trzustki – przewlekłe zapalenie trzustki, rak trzustki, stan po pankreatektomii (operacyjne usunięcie trzustki)  Cukrzyca na tle niedostatecznego i wadliwego odżywiania – głównie wśród ludności tubylczej strefy międzyzwrotnikowej w krajach Azji, Afryki, Ameryki Południowej  LADA o Autoimmunologiczna o Cukrzyca insulinozależna o późnym początku i powolnym przebiegu o Dotyczy osól dorosłych, zazwyczaj po 25 r.ż, zazwyczaj szczupłych o Skąpoobjawowy początek, wstępna dobra odpowiedź na leczenie dietetyczne lub doustne środki hipoglikemizujące o Chorzy wymagają stosunkowo szybkiego włączenia leczenia insuliną o Uważa się, że cukrzyca LADA jest uwarunkowana autoimmunologicznie postacią cukrzycy typu 1 występująca u osób dorosłych o LADA ok 50% przypadków cukrzycy u osól szczupłych i 20% u osób dorosłych (dane szacunkowe PTD)  MODY o W młody wieku zazwyczaj druga lub trzecia dekada życia o W kolejnych pokoleniach dziedziczona autosomalnie dominująco o Hipoinsulinemia o Nie występuje insulinooporność o U chorego nie występuje otyłość o Klinicznie charakteryzuje się stosunkowo łagodnym przebiegiem w porównaniu z cukrzycą typu 1 Porównanie objawów Typ 1 Typ 2  silne pragnienie  częste oddawanie zwiększonych ilości moczu (więcej niż w 2)  gwałtowna utrata masy ciała  śpiączka  badania laboratoryjne: znacznie podwyższony poziom cukru we krwi  obecność cukru w moczu

 Objawowo – trudno uchwytne i długo nie budzą podejrzeń chorego  Utrata masy  Zmęczenie  Częste oddawanie moczu  Wzmożone pragnienie  Infekcje skórne (grzybice, czyraki)  Uczucie suchości w jamie ustnej  Świąd sromu  Zaburzenia widzenia  U pewnej grupy chorych nei występują żadne objawy choroby pomimo wysokich wartości poziomu cukru

Insulina krótko i długodziąłająca  Istota leczenia -...  Insulina w zdrowym organizmie...  Rodzaje insulin

200-

250-

>360 Zwiększ dawkę insuliny o 0,1/kg m Podaj insulinę 45-60 min przed posiłkiem lub czekaj aż glikemia się znormalizuje

Podaż węglowodanów  Powodują wzrost stężenia glukozy we krwi bezpośrednio po spożyciu  Umiejętność określenia zawartości węglowodanów w pokarmach o 1 metoda – grupowanie węglowodanów i korzystanie z wagi  Chleb i pieczywo  Produkty zbożowe  Owoce  Jarzyny  Produkty mleczne o 2 metoda – system WW

Wymienniki węglowodanowe  .........  Węglowodany przyswajalne  Ilość produktu odpowiadająca 1 WW  Używane są także WW zawierające 12 g

Indeks glikemiczny IG  Określenie procentowe szybkości wzrostu stężenia glukozy we krwi, po spożyciu produktu w porównaniu ze wzrostem jaki następuje po spożyciu tej samej ilości węglowodanów w postaci czystej glukozy  wzór

Klasyfikacja indeksu glikemicznego  niski < o pomidory o grejpfrut o surowa marchew o winogrono o wołowina  średni 50- o chleb Wasa o Batony Mars o Wafle waniliowe  wysoki > o cukierki żelki

Ładunek glikemiczny  opiera się na dwóch zmiennych: IG i rozmiarze standardowej ilości

powikłania przewlekłe  mikroangiopatia o oczu -........... o nerek – nefropatia cukrzycowa – uszkodzenie funkcji nerek, niewydolność, leczenie dializami lub przeszczepem o włókien nerwowych – neuropatia cukrzycowa – uszkodzenie układu nerwowego (neuropatie)  polineuropatia cukrzycowa 0 zaburzenia czucia, uczucie drętwienia, bólu lub parzenia dystalnych części rąk i nóg (tzw. objawy rękawiczkowe i skarpetkowe)  neuropatia autonomicznego układu nerwowego – zaburzenia pracy serca, nieprawidłowe ciśnienia, zaburzenia przewodu pokarmowego, oddawania moczu, impotencja u mężczyzn  Makroangipatia o Choroba wieńcowa – u chorych na cukrzycę w młodszym wieku, cięższy przebieg, wyższe ryzyko zawału mięśnia sercowego i śmierci sercowej o Zespół stopy cukrzycowej - zespół zaburzeń ukrwienia i unerwienia stopy mogący doprowadzić do rozwoju owrzodzeń, deformacji stopy, infekcji, martwicy, konieczność amputacji o Choroba niedokrwienna OUN – różne uszkodzenia mózgu

Hipoglikemia  Stan w którym ilość glukozy we krwi jest zbyt niska (stężenie glukozy poniżej 50-60 mg %)  Typowe objawy o Utrata przytomności, drgawki, śmierć (przy b. niskim poziom cukru) o Uczucie niepokoju o Ból głowy o ....  Przyczyny o Zbyt duża dawka leku przeciwcukrzycowego o Zbyt duża dawka insuliny o Pominięcie posiłku lub nadmierny wysiłek fizyczny (u chorego na cukrzycę leczonego doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną) o alkohol  W przypadku wystąpienia hipoglikemii bez utraty przytomności – cukier w jakiejkolwiek postaci (cukier w kostkach, sok, napój, herbatniki)

Hiperglikemia  Stany prowadzące do niedoboru insuliny, wzrostu poziomu cukru w surowicy, zaburzeń metabolicznych z odwodnieniem i narastającym stężeniem we krwi kwaśnych produktów przemiany materii (rozwój kwasicy i śpiączki metabolicznej)

Czy ten dokument był pomocny?

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej organizmu

Kurs: Żywienie kliniczne

107 Dokumenty
Studenci udostępnili 107 dokumentów w tym kursie
Czy ten dokument był pomocny?
Zaburzenia gospodarki węglowodanowej organizmu – cukrzyca
Magdalena Człapka-Matysiak
1.Insulina
2. Cukrzyca
Patogeneza i epidemiologia
Klasyfikacja
Objawy cukrzycy
Zasady leczenia dietetycznego
Indeks glikemiczny
Powikłania
Cukrzyca (Diabetes Mellitus)
Łacińska nazwa diabetes podana przez Arateusza z Kapadocji
Z greckiego diabeinein „przechodzenie przez” „spuszczanie”, co odnosi s do
nadmiernej produkcji moczu
W 1657 Wills dodał słowo melitus, które po łacinie oznaczało „miód”, co odnosi się do
słodkiego smaku moczu
Słodki smak uryny zauważyli starytni Grecy, Chińczycy, Egipcjanie i Hindusi
W 1776 Dobson potwierdził, że słodki smak pochodzi od nadmiaru pewnego rodzaju
cukry w moczu i krwi chorych na cukrzyce
Częstość występowania cukrzycy
1994 – 1,9% (odsetek populacji)
2010 – 3,7%
2017 – 9,1%
Różnorodność i ewolucja poglądów na temat leczenia cukrzycy
Ograniczenie ogólnej podaży energii (XIXw)
Zmniejszenie dobowej podaży węglowodanów do 50g/doba
Odkrycie insuliny (Banting i Best 1922)
Dwie szkoły
oOgraniczenie węglowodanów prostych
oSpożywanie + insulina
Glikogenoza choroba genetyczna, spadek poziomu cukru trzeba jadać bardzo często,
zbilansowane w węglowodany
Alkohol a cukrzyca – jak wyjaśnić pytanie na egzaminie
Czynniki warunkujące zachorowanie na cukrzycę u osób predystynowanych genetycznie
Zbyt energetyczne pożywienie
Ograniczenie pracy fizycznej
Stałe napięcie nerwowe
Otyłość, nadciśnienie tętnicze, kamica pęcherzyka żółciowego
Ciąża, choroby zakaźna, uraz nerwowy