- Informacje
- Czat SI
Psychologia-kolokwium
Uniwersytet Warszawski
Komentarze
Przejrzyj tekst
Zmienna zależna/ wyjaśniana - To cecha lub wartość, która jest obiektem badania; zmienna, która jest mierzona. ZALEŻY od badanego np. wynik w teście reakcji na światło.
Zmienna niezależna/ wyjaśniająca - NIE ZALEŻY od badanego np. zmiany koloru światła.
Zmienna kontrolowana - Zmienna kontrolowana lub zmienna kontrolna to zmienna, która jest utrzymywana na stałym poziomie lub pod kontrolą podczas wykonywania eksperymentu w taki sposób, że jej zmiana nie unieważnia wyników eksperymentu. Zmienna, którą naukowiec utrzymuje na stałym poziomie, aby uniknąć jej wpływu na wyniki eksperymentu. Na przykład, jeśli w eksperymencie chcesz zbadać wpływ ćwiczeń na masę mięśniową, w którym masa mięśniowa jest zmienną zależną, a ilość ćwiczeń jest zmienną niezależną, logiczne jest założenie, że istnieją inne zmienne, które mogą również wpływać na ich wyniki. Na przykład dieta odgrywa również istotną rolę w produkcji masy mięśniowej, ponieważ jeśli nie jemy białka, organizm nie będzie miał surowca, z którego mógłby wytworzyć masę mięśniową, niezależnie od ilości ćwiczeń wykonywanych przez daną osobę. Z tego powodu należy dołożyć wszelkich starań, aby wszystkie osoby biorące udział w eksperymencie miały podobną lub równoważną dietę.
Zmienna teoretyczna - Zmienna, która jest często abstrakcyjna i oparta na teorii, trudna do bezpośredniego pomiaru. W badaniu nad jakością życia, zmienną teoretyczną może być "zadowolenie życiowe", które nie jest mierzalne bezpośrednio, ale opiera się na teoretycznej koncepcji subiektywnego odczucia satysfakcji z życia.
Zmienna empiryczna - Zmienna, która jest mierzalna i może być obiektem obserwacji lub pomiaru w badaniu. Kontynuując przykład z zmienną teoretyczną "zadowolenie życiowe", zmienną empiryczną może być "wynik na ankiecie oceniającej poziom zadowolenia z różnych aspektów życia". Ten wynik jest mierzalny i może być poddany analizie statystycznej.
Kanon jedynej różnicy - Jeżeli chcę porównać́ poziom energii przed i po wypiciu herbaty muszę być pewna, że obiekt analizy ( w tym wypadku JA) różni się tylko jedną cechą a przecież poziom energii zmienia się dynamicznie – może wzrosnąć́ bez żadnych oddziaływań, czasem wystarczy poczekać́.
Zbiorowe klony - Osoby w grupie, które naśladują lub naśladują zachowanie innych w celu dopasowania się do grupy.
Efekt placebo - reakcja organizmu na bodziec wywołana oczekiwaniem efektu bodźca, a nie jego faktycznymi wła ściwościami.
Korelacja pozorna - korelacja pomiędzy dwoma zmiennymi (np. ilością kawy i poziomem energii) może być skutkiem ich związku z trzecią zmienną (np. Ilością snu); występuje wtedy, gdy pod względem analitycznym zachodzi istotny statystycznie związek pomiędzy dwiema zmiennymi, jednakże związek ten spowodowany jest związkiem tych zmiennych z inną, trzecią zmienną, nie zawsze analizowaną. Pozorne powiązanie między zmiennymi, które wynika z błędu interpretacji, a nie rzeczywistego związku.
Realizm sytuacyjny - podobieństwo sytuacji w laboratorium do codziennych doświadczeń; Stopień, w jakim sytuacja eksperymentalna jest realistyczna lub zgodna z codziennym życiem.
Realizm psychologiczny - Stopień, w jakim uczestnicy eksperymentu są zaangażowani emocjonalnie w sytuację. stopień, w jakim sytuacja angażuje badanych; stopień, w jakim kontrolowane w eksperymencie procesy psychologiczne są podobne do procesów psychologicznych pojawiających się w życiu codziennym; realizm psychologiczny może być wysoki nawet wtedy, gdy realizm sytuacyjny jest niewielki.
Metafora lejka - Obrazowe przedstawienie procesu przetwarzania informacji, zaczynając od szerokiej gamy informacji, a następnie stopniowo zwężając zakres. Pytania układane metodą lejka umieszczane są w kwestionariuszu wywiadu w taki sposób, żeby najpierw pojawiały się pytania ogólne, a następnie coraz bardziej szczegółowe i wymagające większego namysłu
Procesy automatyczne - Nieświadome, automatyczne operacje poznawcze, które nie wymagają aktywnej kontroli i są szybkie i niezamierzone. Procesy automatyczne to operacje umysłowe, które są szybkie, nie wymagają znaczącej uwagi i są wykonywane niemal automatycznie, po nabyciu odpowiednich umiejętności lub doświadczeń. Są bardziej intuicyjne i niezależne od świadomej kontroli. Przykład: Jazda samochodem po długotrwałym nauce, automatyczne rozpoznawanie twarzy, czytanie tekstu w sposób płynny po nauce czytania.
Pamięć operacyjna - System pamięci krótkotrwałej, odpowiedzialny za przechowywanie i przetwarzanie informacji w trakcie wykonywania zadań poznawczych. pamięć krótkotrwała, to system pamięciowy, który tymczasowo przechowuje i przetwarza informacje w trakcie wykonywania różnych zadań poznawczych. Jest to rodzaj pamięci, który umożliwia zachowywanie informacji na krótki okres czasu, co pozwala na ich natychmiastowe wykorzystanie. Przykład sytuacji: Zadanie: Masz zaledwie kilka minut na odpowiedź na pytanie publiczności na temat swojego ulubionego hobby. Pamięć operacyjna: W tym przypadku, korzystasz z pamięci operacyjnej, aby przechować informacje o swoim ulubionym hobby (np. fotografii). Przetwarzanie: Podczas gdy odpowiadasz, aktywnie przetwarzasz informacje, dostosowujesz swoje zdania i dobierasz słowa, aby zebrać spójną odpowiedź. Krótkotrwałość: Informacje o twoim hobby są przechowywane tylko przez krótki czas, wystarczający jednak do odpowiedzi na pytanie publiczności.
Zasoby poznawcze - odnoszą się do ogólnego potencjału umysłowego, który jednostka wykorzystuje do przetwarzania informacji, rozwiązywania problemów, podejmowania decyzji i wykonywania innych zadań poznawczych. Są to różne elementy, takie jak uwaga, pamięć, myślenie, zdolności językowe i inne, które wpływają na efektywność poznawczą jednostki.
Model Szkiców Wielokrotnych - Teoria sugerująca, że ludzie utrzymują szkice różnych tożsamości i adaptują je w zależności od sytuacji. Rozważmy sytuację, w której widzisz znajomego na ulicy. Model szkiców wielokrotnych zakłada, że twój umysł nie ma jednego, stałego "miejsca" zajmowanego przez informacje o tym znajomym. Zamiast tego, różne aspekty informacji (np. wygląd, głos, nazwa) są reprezentowane w wielu równoległych "szkicach" w umyśle. Jeżeli potem rozmawiasz z tą osobą, "szkice" mogą się zmieniać, dostosowując się do bieżącego dialogu i nowych informacji. Model szkiców wielokrotnych ilustruje bardziej dynamiczną i zdecentralizowaną koncepcję świadomości, w której różne aspekty informacji są reprezentowane równocześnie, a myślenie i percepcja są bardziej elastyczne i zależą od kontekstu.
Fałszywe wspomnienia - Wytworzone lub zmienione wspomnienia, które nie odpowiadają faktycznym wydarzeniom. – ted talk
Efekt pewności wstecznej - Tendencja do przeceniania własnej pewności co do poprawności decyzji po ich podjęciu.
Efekt pierwszeństwa - zjawisko psychologiczne polegające na tym, że pierwotne informacje lub bodź ce, które są prezentowane jako pierwsze w pewnej sekwencji, mają tendencję do wywierania silniejszego wpływu na percepcję i pamięć niż informacje prezentowane póź niej. Innymi słowy, ludzie mają większą skłonność zapamiętywać i przywiązywać większą wagę do pierwszych bodź ców czy informacji, które otrzymują. Przykładem efektu pierwszeństwa może być sytuacja, w której osoba przedstawiająca listę cech danej osoby zaczyna od pozytywnych aspektów (np. "inteligentny", "ambitny") przed wymienieniem negatywnych (np. "uparty", "roztrzepany"). W takim przypadku, odbiorcy mogą bardziej skupić się na pozytywnych cechach, które były wymienione jako pierwsze, i przypisywać im większą wagę przy tworzeniu ogólnego wrażenia o danej osobie.
Efekt śwież ości - Tendencja do oceniania nowych informacji lub doświadczeń bardziej pozytywnie niż tych znanych. !! Kontrastuje z efektem pierwszeństwa
aktualizuje swoje przewidywania na podstawie tego, co rzeczywiście się wydarzyło. Wyobraź sobie, że twój mózg to rodzaj "przewidywacza". Zamiast jedynie reagować na to, co dzieje się wokół ciebie, twój mózg próbuje przewidzieć, co się stanie dalej, bazując na tym, co już wcześniej zauważyłeś. Na przykład, gdy patrzysz na obraz czy rozmawiasz z kimś, twój mózg przewiduje, co powinno się pojawić albo co ta osoba powinna powiedzieć. Ale czasami rzeczywistość różni się od tych przewidywań, co nazywamy "błędami predykcji".
Ślepota pozauwagowa - ślepota na zmiany, to zjawisko, w którym osoba nie jest świadoma pewnych zmian w otoczeniu, pomimo skierowania swojej uwagi na konkretne elementy. Może wystąpić, gdy uwaga jest skupiona na jednym zadaniu lub obszarze, co sprawia, że trudniej dostrzec zmiany w innych częściach pola widzenia.
Efekt inercji - odnosi się do tendencji ludzi do kontynuowania aktualnych wzorców zachowań lub myślowych, nawet gdy sytuacja wymagałaby zmiany. Innymi słowy, jest to opór lub trudność w zmianie kierunku lub sposobu działania, nawet gdy nowa informacja czy nowe warunki sugerują, że taka zmiana jest uzasadniona.
Efekt zbyt wczesnej aktywizacji - Tendencja do zbyt szybkiego podejmowania decyzji lub wyrobienia sobie opinii na podstawie niewystarczających informacji.
Zjawisko zacieniowania werbalnego - tendencja do przekształcania znaczenia lub interpretacji słów w zależności od kontekstu, w jakim są one używane. Rozważmy słowo "szczęście". Jeśli usłyszysz zdanie: "Mam nadzieję, że znajdziesz szczęście w swoim życiu", słowo "szczęście" jest używane w pozytywnym kontekście, sugerując pozytywne uczucia i dobrostan. Teraz, jeśli usłyszysz zdanie: "Dzięki twojej niedoli, znalazłem szczęście", słowo "szczęście" jest używane w kontekście, który może wydawać się bardziej dziwny lub kontrowersyjny. W tym kontekście "szczęście" może oznaczać coś, co wynika z czyjejś nieszczęśliwej sytuacji.
Afekt prosty - Pierwotna, natychmiastowa reakcja emocjonalna.
Afekt wtórny - Bardziej złożona, przemyślana reakcja emocjonalna.
Automatyczna reakcja afektywna - Natychmiastowa, nieświadoma reakcja emocjonalna na bodziec.
Torowanie podprogowe - Torowanie podprogowe polega na prezentowaniu bodź ców poniżej progu świadomości jednostki, co oznacza, że osoba nie jest świadoma ich obecności. Te bodź ce mają na celu wpływać na póź niejsze zachowanie lub reakcje, choć jednostka nie jest w stanie ich świadomie rozpoznać. Przykład: W eksperymencie subliminalnego torowania podprogowego osoba może być krótkotrwale i nieświadomie pokazana obrazem uśmiechniętej twarzy przed oceną produktu. Mimo że osoba nieświadomie dostrzega obraz, może to wpłynąć na jej ocenę produktu, czyniąc ją bardziej pozytywną.
Torowanie nadprogowe - Torowanie nadprogowe polega na prezentowaniu bodź ców powyżej progu świadomości, co oznacza, że jednostka jest świadoma obecności tych bodź ców. Przykład: W badaniu nadprogowego torowania, uczestnicy mogą być poproszeni o przeczytanie słowa "sport" przed oceną produktu. Jeżeli ten bodziec jest świadomie zauważony, to może wpłynąć na ocenę produktu, sprawiając, że ocena produktu związana ze sportem będzie bardziej pozytywna.
Efekt wabika - Tendencja do preferowania opcji pośrednich, gdy są dostępne skrajne alternatywy. Np popcorn w kinie
Efekt asymilacji - tendencja do widzenia podobieństw między przedstawionymi bod ź cami.
Efekt kontrastu - Tendencja do widzenia różnic między przedstawionymi bod ź cami.
Przetwarzanie zmotywowane - To podejście do przetwarzania informacji, w którym jednostka jest kierowana przez swoje własne cele, wartości czy emocje. Decyzje i oceny są podejmowane w oparciu o to, co jest zgodne z aktualnymi motywacjami jednostki. Przykład: Osoba zmotywowana osiągnięciem wysokiej pozycji społecznej może bardziej doceniać informacje związane z sukcesem i osiągnięciami.
Przetwarzanie heurystyczne - To podejście, w którym jednostka używa skrótów myślowych (heurystyk) lub reguł uproszczonych, aby
Pobudzenie typu B - Charakteryzuje się niższym napięciem i mniejszą energią.
Efekt mylnej interpretacji pobudzenia - Tendencja do błędnego interpretowania ź ródła pobudzenia, co prowadzi do nieadekwatnych reakcji emocjonalnych.
Efekt transferu pobudzenia - Przeniesienie emocji z jednej sytuacji na inną, bezpośrednio niezwiązaną z oryginalnym ź ródłem emocji.
Prawa Yerkesa-Dodsona - teoria, która opisuje związek między poziomem pobudzenia a wydajnością poznawczą. poziomy wydajności rosną wraz z poziomem aktywacji, ale tylko do pewnego punktu. Po osiągnięciu pewnego stopnia pobudzenia, wydajność zaczyna maleć. Podsumowując, Prawo Yerkesa-Dodsona sugeruje, że pewne poziomy pobudzenia są korzystne dla wydajności poznawczej, ale zbyt niski lub zbyt wysokie poziomy pobudzenia mogą negatywnie wpływać na efektywność działania. Rozważmy sytuację egzaminacyjną. Uczniowi może być korzystne, gdy odczuwa umiarkowane pobudzenie lub stres przed egzaminem, ponieważ może to zmotywować go do skoncentrowania się na zadaniu i mobilizacji umiejętności. Jednakże, gdy poziom stresu jest zbyt niski, uczniowi może brakować motywacji i zaangażowania. Z kolei, gdy poziom stresu jest zbyt wysoki, może to prowadzić do uczucia przytłoczenia, dezorganizacji myśli i obniżenia wydajności. Prawo Yerkesa-Dodsona sugeruje, że istnieje optymalny poziom aktywacji, który sprzyja najlepszej wydajności w zadaniach poznawczych.
Pobudzenie toniczne - jest to rodzaj "podstawowego" poziomu pobudzenia, który jest obecny nawet w sytuacjach, gdy nie ma specyficznych bodź ców czy zadań. Przykład: Osoba o wysokim pobudzeniu tonicznym może wykazywać stałą gotowość do działania, energię i czujność, niezależnie od konkretnej sytuacji. W przeciwnym razie, osoba o niskim pobudzeniu tonicznym może być bardziej spokojna i potrzebować więcej bod ź ców, aby pobudzić swoją aktywność.
Pobudzenie fazowe - zmiany w poziomie aktywacji, które występują w odpowiedzi na konkretne bodź ce, sytuacje lub zadania. Oznacza to, że poziom pobudzenia organizmu może wzrastać lub maleć w zależności od konkretnych okoliczności.
Przykład: Gdy jednostka spotyka się z bodź cem stresującym, jej poziom pobudzenia fazowego może wzrosnąć, co przygotowuje organizm do reakcji "walcz lub uciekaj". Z kolei, w sytuacji relaksującej, poziom pobudzenia fazowego może się obniżyć, co pozwala organizmowi odpocząć.
Afektywny efekt negatywności - Tendencja do większego wpływu negatywnych informacji na emocje niż pozytywnych.
Informacyjny efekt negatywności - Tendencja do większego skupiania uwagi na negatywnych informacjach w procesie przetwarzania informacji.
Awersja do porażek - Tendencja do unikania sytuacji, w których można doświadczyć porażki.
Efekt ramy - tendencja ludzi do zmiany swojej oceny lub podejścia do informacji w zależności od kontekstu czy ramy, w jakiej ta informacja jest przedstawiona. Rama odnosi się do sposobu, w jaki informacja jest ujęta, a efekt ramy sugeruje, że sama forma przedstawienia danych może wpływać na nasze decyzje i oceny. Rozważmy sytuację, w której lekarz przedstawia pacjentowi dwie opcje leczenia: Pozytywna rama: "Jeśli przeprowadzimy to leczenie, 90% pacjentów wraca do zdrowia." Negatywna rama: "Jeśli nie przeprowadzimy tego leczenia, 10% pacjentów nie wraca do zdrowia." Mimo że obie deklaracje odnoszą się do tych samych danych (90% sukcesu i 10% niepowodzenia), przedstawione są w różny sposób. Badania sugerują, że ludzie mają tendencję do podejmowania różnych decyzji w zależności od tego, czy informacja jest przedstawiona w formie zysku (pozytywnej ramy) czy straty (negatywnej ramy). W tym konkretnym przypadku, pacjenci mogą być bardziej skłonni zgodzić się na leczenie, gdy jest przedstawiane w pozytywnej ramie, mimo że dane są takie same.
Efekt ekspozycji - zjawisko, w którym ludzie wykazują większą skłonność do pozytywnego oceniania rzeczy, zjawisk czy osób, które są im bardziej znajome, zwłaszcza jeśli były one wcześniej prezentowane wielokrotnie. Innymi słowy, im bardziej jesteśmy eksponowani na coś, tym bardziej mamy tendencję do tego, aby to postrzegać pozytywnie. Przykład efektu ekspozycji: Zakładamy, że widzisz nową markę produktu w reklamie telewizyjnej. Pierwszy raz widząc ją, możesz być obojętny lub lekko sceptyczny. Jednak
zachowania bezrefleksyjne / rutynowe i nawykowe - Automatyczne, nawykowe reakcje bez konieczności świadomego myślenia.
Schematy behawioralne - Wyuczone, uporządkowane sekwencje zachowań, które są często wykonywane w określonych sytuacjach. kategorie czy struktury mentalne, które zawierają informacje na temat, jak zachowywać się w określonych sytuacjach. Są to rodzaje automatycznych reakcji czy wzorców zachowań, które wynikają z wcześniejszych doświadczeń i wpływają na to, jak jednostki interpretują i reagują na otaczający je świat. Przykład schematu behawioralnego: Załóżmy, że ktoś wytworzył w swoim umyśle schemat behawioralny dotyczący sytuacji społecznej, w której spotyka nową osobę. Ten schemat obejmuje oczekiwane normy społeczne i oczekiwane reakcje. Jeśli schemat ten jest negatywny, osoba może unikać kontaktów społecznych, być zamknięta wobec nowych relacji. W przeciwnym razie, jeśli schemat ten jest pozytywny, osoba może być bardziej otwarta i przyjazna wobec nowych znajomości.
Psychologia-kolokwium
Uniwersytet: Uniwersytet Warszawski
To jest podgląd
Uzyskaj dostęp do wszystkich dokumentów
Zdobądź nieograniczoną ilość pobrań
Popraw swoje oceny
