Przejdź do dokumentu

Zagadnienia egz. pk cz. ogólna Prawo

zagadnienia
Kurs

Prawo karne

14 Dokumenty
Studenci udostępnili 14 dokumentów w tym kursie
Rok akademicki: 2022/2023
Przesłane przez:
0obserwujący
13Przesłane pliki
1upvotes

Komentarze

Aby publikować komentarze, zaloguj się lub zarejestruj się.

Przejrzyj tekst

Spis treści

  1. Recydywa jednokrotna i wielokrotna; Pojęcie zorganizowanej przestępczości (art. 65 k. i art. 258 k.
    1. Czyn ciągły.............................................................................................................................................................
    1. Zbieg przestępstw i jego konsekwencje w sferze odpowiedzialności......................................................................
    1. Ciąg przestępstw i jego konsekwencje w sferze odpowiedzialności........................................................................
    1. Rodzaje środków reakcji karnej na popełniony czyn zabroniony............................................................................
    1. Kara grzywny (art. 33 w całości).............................................................................................................................
    1. Grzywna samoistna a grzywna kumulatywna..........................................................................................................
    1. Kara ograniczenia wolności (art. 34 § 1 i 2 oraz art. 35 § 1 k.)............................................................................
    1. Kara pozbawienia wolności...................................................................................................................................
    1. Zasady wymiaru kary............................................................................................................................................
    1. Dyrektywy ogólne i szczególne wymiaru kary..................................................................................................
    1. Nadzwyczajne złagodzenie kary w zakresie wynikającym z regulacji art. 60 § 1 i 2 k...................................
    1. Instytucja małego świadka koronnego (świadka in sua causa) (świadka in altera causa)..................................
  • 115 § 20 k.)................................................................................................................................................................ zorganizowana grupa przestępcza a związek przestępczy); Pojęcie przestępstwa o charakterze terrorystycznym (art.
    1. Pojęcie przestępstw podobnych (art. 115 § 3 k.).............................................................................................
    1. Pojęcie występku o charakterze chuligańskim (art. 115 § 21 k.)....................................................................
    1. Odstąpienie od wymierzenia kary a niepodleganie karze..................................................................................
  • omówić 22 stycznia)...................................................................................................................................................... 15. Środki probacyjne i zabezpieczające oraz ew. wybrane środki karne (w zależności od tego ile zdążymy

1. Czyn ciągły.............................................................................................................................................................

Jest to specyficzna konstrukcja unormowana w art. 12 KK, która redukuje wiele zachowań w sensie faktycznym w jednym czyn zabroniony. W przypadku spełnienia się przesłanek czynu ciągłego sąd zawsze ma obowiązek uznać wiele zachowań za jeden czyn zabroniony i na tej podstawie orzec jedną karę w granicach zwykłego zagrożenia ustawowego. Czy ciągły nie jest bowiem podstawą nadzwyczajnego wymiaru kary. Jako że czyn ciągły stanowi jeden czyn- a zatem również jedno przestępstwo- sąd dokonuje łącznej oceny stopnia jego społecznej szkodliwości oraz stopnia winy sprawcy. Ustawodawca przewidział dwie odmiany czynu ciągłego:  Przesłanki czynu ciągłego z art. 12 §1 KK Art. 12 §1 Dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony, jeżeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania wielkości zachowań za jeden czyn zabroniony jest tożsamość pokrzywdzonego. a) Dwa lub więcej zachowań- zachowania te mogą realizować samodzielnie znamiona różnych typów czynów zabronionych, nawet wykroczeń b) Krótkie odstępy czasu pomiędzy zachowaniami- to określenie względne (najczęściej od kilku minut do kilkunastu dni) c) Z góry powzięty zamiar- zamiar musi powstać najpóźniej w chwili realizacji pierwszego zachowania i obejmuje wszystkie kolejne zachowania, które mają wejść w skład czynu ciągłego (czyn ciągły może być zatem tylko umyślny) d) Tożsamość pokrzywdzonego- jeśli głównym albo pobocznym przedmiotem zamachu dobro osobiste (m. życie, zdrowie, wolność, cześć, nietykalność cielesna); np. dwa rozboje nie mogą stanowić czynu ciągłego Przykład do art. 12 § 1 KK Sprawca ze z góry powziętym zamiarem, w odstępach od kilku do kilkunastu dni, działając jako lekarz chirurg, wprowadził w błąd dwanaście swoich pacjentek co do występowania u nich guza piersi, który musi zostać przez niego usunięty w ramach nierefundowanego zabiegu. W efekcie doprowadził każdą z nich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 1 tyś. zł.Ze względu na treść art. 12 §1 KK sprawca dopuścił się jednego przestępstwa oszustwa na szkodę dwunastu kobiet, a sąd wymierzy za ten czyn jedną karę na podstawie art. 286 §1 KK. Co istotne, poszczególne zachowania wchodzące w skład czynu ciągłego mogą realizować znamiona różnych typów czynów zabronionych. Chodzi przede wszystkim o sytuacje, w których różne zachowanie składowe realizują znamiona typu podstawowego i zmodyfikowanego. Przykładowo sprawca może ze z góry powziętym zamiarem dopuścić się kradzieży zwykłej, kradzieży z włamaniem i rozboju- w takim wypadku do ciągłego czynu zastosowanie będzie miała kwalifikacja kumulatywna  Przesłanki czynu ciągłego z art. 12 §2 KK Art. 12 §2. Odpowiada jak za jeden czyn zabroniony wyczerpujący znamiona przestępstwa ten, kto w krótkich odstępach czasu, przy wykorzystaniu tej samej albo takiej samej sposobności lub w podobny sposób popełnia dwa lub więcej umyślnych wykroczeń przeciwko mieniu, jeżeli łączna wartości mienia uzasadnia odpowiedzialność za przestępstwo a) Dwa lub więcej umyślnych wykroczeń przeciwko mieniu b) Wykroczenie te- z uwagi na łączną wartość mienia- wyczerpują znamiona przestępstwa c) Krótkie odstępy czasu pomiędzy wykroczeniami d) Wykorzystanie przez sprawcę tej samej (bądź takiej samej) sposobności lub popełnienie wykroczeń w podobny sposób → Istnienie tej samej społeczności oznacz, że trwa ona i nie zmienia się w czasie popełnienia wszystkich wykroczeń

2. Zbieg przestępstw i jego konsekwencje w sferze odpowiedzialności......................................................................

→ Przesłanki zbiegu przestępstw- o zbiegu przestępstw mówimy, gdy w określonym czasie (przed wydaniem pierwszego wyroku) ten sam sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstw. Powstaje wtedy problem jak dokonać całościowej oceny tych czynów i wyrazić ją w karze łącznej. → Wymiar kary łącznej o System kumulacji- zsumowanie kar o System absorpcji- najsurowsza z kar pochłania pozostałe (zawsze, gdy 25 lat i dożywocie) o System aspiracji- polega na zaostrzeniu najsurowszej z kar o Systemy mieszane  System wymiary kary łącznej- łączenie kar tego samego typu  Nie może być niższa od najwyższej z kar  Nie może być wyższa od sumy kar  3 warunek jest określany dla każdego rodzaju kary (maksymalna) o Grzywna- 540 stawek dziennych o Ograniczenie wolności- 18 miesięcy o Pozbawienie wolności- 15 lat Wyjątki  Można łączyć karę pozbawienia i ograniczenia wolności przeliczenie 1 miesiąc ograniczenia wolności 15 dni pozbawienia wolności  Środki karne → Ciąg przestępstw- zasada łączenia kar nie stosuje się do ciągu przestępstw. Ciąg przestępstw polega na tym, że o Sprawca popełnia 2 lub więcej przestępstw o W krótkich odstępach czasu o Z wykorzystaniem takiej samej sposobności o Zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z przestępstw Od zbiegu przestępstw różni się tylko tym, że przestępstwa zostały wykonane w podobny sposób i w, krótkich odstępach czasu między nimi. Sąd może zasądzić karę do górnej granicy zwiększonej o połowę. → Zbieg kar- gdy nie podlegają łączeniu wykonuje je się kolejno → Pozorny zbieg przestępstw- kiedy sytuacja jest podobna do zbiegu przestępstw ale po bliższej analizie okazuje się, że zbiegu przestępstw nie ma i w sytuacjach, w których w drodze praktyki sądowej (mimo, że zbieg jest) uznaje się je za jeden czyn (przestępstwa wieloczynowe i wieloodmianowe; tak samo gdy sprawca jednym czynem powoduje kilka skutków) → Przestępstwo ciągłe- w takim przypadku nie ma zbiegu przestępstw, występuje gdy sprawca w którym okresie czasu dokonuje dwóch lub więcej czynów zabronionych w wykonywaniu z góry powziętego zamiaru → Czynności współkarane- nie są zbiegiem przestępstw. Wykształciły się raczej w drodze praktyki i w związku z tym ich zakres nie jest całkowicie jasny o Uprzednie- gdy ktoś najpierw przygotuje się do popełnienia przestępstwa a następnie, bezskutecznie próbuje je popełnić, aż wreszcie udaje mu się je dokonać (nie odpowiada za usiłowanie i przygotowywanie lecz za dokonanie) o Następcze- np. zniszczenie rzeczy skradzionej, ukrywanie współsprawcy, nieudzielenie pomocy ofierze popełnionego przez siebie pobicia.

3. Ciąg przestępstw i jego konsekwencje w sferze odpowiedzialności........................................................................

Ciąg przestępstw Zasad wymierzania kary łącznej nie stosuje się do tzw. ciągu przestępstw. Ciąg przestępstw polega na tym, że: 1. Sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstw, 2. W krótkich odstępach czasu, 3. W podobny sposób, 4. Zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny za którekolwiek z tych przestępstw. Od zwykłego zbiegu przestępstw różni więc ciąg przestępstw podobny sposób popełnienia poszczególnych przestępstw i krótkie odstępy czasu między nimi. Podobny sposób popełnienia polega nie tylko na tym, że chodzi o tę samą czynność czasownikową, np. nie może jeden czyn polegać na kradzieży, drugi na przywłaszczeniu, trzeci na kradzieży z włamaniem, czyli konieczne jest tu zastosowanie tej samej kwalifikacji prawnej. Jednak obok tożsamości kwalifikacji prawnej istnieć musi podobieństwo faktycznego sposobu popełnienia, np. sposób nie jest faktycznie podobny, jeżeli jedna kradzież jest kradzieżą kieszonkową, a druga – kradzieżą towaru w sklepie samoobsługowym. Jeśli zachodzi ciąg przestępstw, sąd orzeka jedną karę na podstawie przepisu, którego znamiona każde z tych przestępstw wyczerpuje, w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę (art. 91 § 1 KK). Kara łączna orzekana jest natomiast w razie zbiegu ciągów przestępstw lub zbiegu ciągu przestępstw z innymi przestępstwami (art. 91 § 2 KK). Zbieg kar W sytuacji, gdy pewne kary nie podlegają łączeniu, mamy do czynienia z tzw. zbiegiem kar, które wówczas wykonywane są kolejno, co sprowadza się do ich zsumowania Pozorny (pomijalny) zbieg przestępstw Zbieg przestępstw, o którym dotychczas była mowa należy odróżnić od tzw. pozornego zbiegu przestępstw, tj. od sytuacji, które mają pewne podobieństwo do zbiegu przestępstw, ale przy bliższej analizie okazuje się, że tego zbiegu nie ma. Pojęciem tym obejmuje się również sytuacje, w których zbieg przestępstw wprawdzie zachodzi, ale w drodze decyzji ustawodawcy lub pewnej utartej praktyki traktuje się je jako przypadki występowania jednego tylko czynu, pomijając fakt występowania zbiegu. Dlatego w literaturze prawa karnego, obok nazwy „pozorny zbieg przestępstw”, używa się też nazwy „pomijalny zbieg przestępstw”.

  1. Nie traktujemy jako zbiegu przestępstw działalności sprawcy, wyrażającej się w wielu zachowaniach, jeżeli chodzi o przestępstwa określone wieloczynowo.
  2. Podobnie postępujemy przy tzw. przestępstwach wieloodmianowych, gdy w dyspozycji przepisu przewiduje się dwie lub więcej traktujemy to jako jedno przestępstwo. Na przykład art. 263 KK przewiduje przestępstwo wyrabiania bez zezwolenia broni palnej lub amunicji, lub handlu bez zezwolenia bronią palną lub amunicją. Jeżeli w konkretnym przypadku sprawca najpierw bez zezwolenia wyprodukował amunicje, a następnie ją sprzedał, to traktujemy to jako jedno przestępstwo
  3. Jako jeden czyn, a nie zbieg przestępstw traktujemy sytuacje, gdy sprawca jednym zachowaniem sie powoduje kilka skutków. Na przykład, jeżeli ktoś rzuci granat w tłum n zabijając 20 osób, to będzie to traktowane jako jedno zabójstwo 20 osób, a nie 20 zabójstw pozostających w zbiegu.

Katalog kar  Karami są: o Grzywna o Ograniczenie wolności pozbawienie wolności o 25 lat pozbawienia wolności o Dożywotnie pozbawienie wolności Powyższy katalog jest zamknięty- nie jest możliwe wymierzenie sprawcy innego rodzaju kary. Kolejność, w której ustawodawca uszeregował kary w przywołanym przepisie nie jest przypadkowa: wymieniono je w kolejności od najmniej do najbardziej dolegliwej. Taka redakcja przepisu stanowi wyraz preferowania przez ustawodawcę karę nie izolacyjnych przed izolacyjnymi. Co więcej, dokonując wyboru kary sąd orzekający winien rozważać je kolejno poczynając od najłagodniejszej czyli grzywny

5. Kara grzywny (art. 33 w całości).............................................................................................................................

Grzywna (art. 33) Kara majątkowa, której dolegliwość polega na uszczupleniu majątku skazanego. Jest to jedna z najstarszych kar uznawanych za ważny środek w zwalczaniu drobnej przestępczości. Zaletą grzywny jest pozostawienie skazanego w środowisku rodzinnym i zawodowym, nienarażanie go na kontakt ze światem przestępczym, wadą, iż dolegliwość ta dotyka nie tylko skazanego, ale i wszystkie osoby pozostające na jego utrzymaniu, niewykluczone jest też uiszczenie grzywny przez inne osoby- przez co traci osobisty charakter kary (nie zadaje więc osobistej dolegliwości- definicja kary)

6. Grzywna samoistna a grzywna kumulatywna..........................................................................................................

 Grzywna samoistna- wymierzana wtedy gdy: o Jest przewidziana w ramach ustawowego zagrożenia za dane przestępstwo, występuje wówczas bądź samodzielnie, bądź z reguły alternatywnie z innymi karami o Art. 58 §3 (zamiast kary pozbawienia wolności, jeśli zagrożenie nie jest większe niż 5 lat) o Art. 60 §6 pkt 2 i 3- przy nadzwyczajnym złagodzeniu kary Przy spełnieniu przesłanek warunkowego zawieszenia można wykonanie grzywny samoistnej zawiesić (art. 69 §1)  Grzywna kumulowana (wymierzana fakultatywnie) o Obok kary pozbawienia wolności (tylko tej z art. 32 ust. 3)- art. 33 §2, jeśli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął Korzyść majątkowa (art. 115 §4)- korzyść zarówno dla siebie jak i dla kogoś innego o Art. 71- przy zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności Grzywnę wymierza się w stawkach dziennych (system skandynawski), określając;  Liczbę stawek → Minimalna- 10 → Maksymalna 360 Wyjątki ustawa stanowi inaczej → 2000 stawek dziennych- art. 309- w razie skazania za przestępstwo nadużycia zaufania, oszustwa kapitałowego, prania brudnych pieniędzy → 540 stawek- w przypadku nadzwyczajnego obostrzenia kary pozbawienia wolności jako kara łączna z takich grzywien (art. 71 § 1 i 86 §1) → 180 stawek- w razie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności jako kara łączna z takich grzywien (art. 71 §1 i 86 §1) → 90 stawek- w razie warunkowego zawieszenia wykonania kary ograniczenia wolności oraz jako łączna kara z grzywien (art. 71 §1 i 86 §1) → 180 stawek- przestępstwa niezawiadomienia o wypadku i publicznego pochwalania przestępstwa (art. 221 i 255)  Wysokość jednej stawki Granice stawki dziennej → Minimalna- 10 zł → Maksymalna 2000zł Najwyższa możliwa wysokość grzywny w polskim KK wynosi 4 000 000zł

Skrócenie kary ograniczenia wolności (fakultatywnej): (art. 84) Trudno zaliczyć tą instytucję do środków probacyjnych, bo nie ma tu okresu próby, aczkolwiek znalazła się on w rozdziale „Środki związane z poddaniem sprawcy próbie”. Słuszniejsze byłoby umiejscowienie tej instytucji w przepisach KKW Przesłanki : - odbycie przynajmniej połowy kary - Przestrzeganie porządku prawnego - sumiennego wykonywania pracy wskazanej przez sąd - spełnienie nałożonych obowiązków i orzeczonych środków karnych Z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o zwolnieniu uważa się karę za wykonaną. Rozpoczyna się więc bieg terminu do zatarcia skazania

8. Kara pozbawienia wolności...................................................................................................................................

Granice:  Minimalna 1 miesiąc  Maksymalna 15 lat Orzekając karę pozbawienia wolności sąd fakultatywnie określa (art. 62)  Rodzaj i typ zakładu karnego, w którym skazany ma odbywać karę  System terapeutyczny wykonania kary 25 LAT POZBAWIENIA WOLNOŚCI Wg SN (1979) ma charakter wyjątkowy i powinna być wymierzana, gdy nawet 15 lat pozbawienia wolności nie byłoby wystarczające dla realizacji wszystkich celów. Karę 25 lat pozbawiania wolności należy wymierzać za przestępstwa o wielkim ładunku społecznej szkodliwości, popełnione w szczególnie odrażających okolicznościach, wobec znacznie zdemoralizowania sprawcy, który w związku z tym powinien być poddany długotrwałemu procesowi resocjalizacji. DOŻYWOTNIE POZBAWIENIE WOLNOŚCI Kara ma pełnić funkcję zabezpieczenia społeczeństwa przed najgroźniejszym przestępcami, czyniąc zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości w razie popełnienia najcięższych zbrodni. Kary mogą występować w następujących kombinacjach:  Grzywna lub ograniczenia wolności  Grzywna lub ograniczenia wolności albo pozbawienie wolności  Pozbawienie wolności  Pozbawienie wolności albo 25 lat pozbawienia wolności  Pozbawienie wolności albo 25 lat pozbawienia wolności albo dożywotnie pozbawienie wolności

 „kara powinna odpowiadać społecznemu poczuciu sprawiedliwości”, a zaspokojenie społecznego poczucia sprawiedliwości jest pierwszym i zasadniczym celem kary

  1. Dyrektywa stopnia winy  Funkcje:  Limitująca wymiar kary- ogranicza jej górny pułap stopniem winy sprawcy, którego nie może przekroczyć chociażby stopień społecznej szkodliwości czynu i względy prewencyjne za tym przemawiały (zbyt wąskie ujęcie)  Przy wyrokowaniu, które ma być aktem wymiaru sprawiedliwości w sprawie karnej, niezmiernie ważne jest odniesienie się do stopnia winy sprawcy, którego uprzednie ustalenie pozwala zarówno sprawiedliwie ocenić zachowanie sprawcy, jak i zagwarantować każdemu pociąganemu do odpowiedzialności karnej, że z żadnych powodów nie zostanie ukarany surowiej, niż to wynika ze stopnia winy, jaki można przypisać konkretnemu sprawcy  Stopień winy  Z art. 53 §1 KK wynika wyraźnie, że wina jest kryterium odpowiedzialności karnej i wymiaru kary o charakterze stopniowalnym  W świetle poglądów doktryny i orzecznictwa należy przede wszystkim rozważyć przesłanki ogólne istotne z punktu widzenia możliwości postanowienia sprawcy zarzutu z powodu podjęcia zabronionego zachowania, a więc takie kwestie, jak: zdolność do zawierania z racji wieku, stanu umysłu, poziomu intelektu, warunki sytuacyjne, w jakich doszło do naruszenia prawa, oraz kwestie związane ze stosunkiem psychicznym sprawcy do popełnionego czynu, w tym zwłaszcza rodzaj zamiaru, motywacji przyświecającej sprawcy, sposób działania, świadomość naruszenia obowiązku ostrożności albo jej brak, rodzaj i stopień naruszonych reguł ostrożności itp.  Na ocenę stopnia winy sprawcy rzutuje także czas, w jakim rodzi się przestępny zamiar  Popełnienie przestępstwa z zamiarem nagłym- na ogół- cechuje się mniejszym stopniem winy i dlatego powinno korzystnie rzutować na wymiar kary  Z wyższym, a nie niższym stopniem winy będziemy mieli do czynienia wtedy, gdy sprawca, wcale nierzadko, szybko i bez specjalnego powodu podejmuje decyzję atakowania dóbr chronionych prawnie, gdyż coś mu się nagle spodoba, lub nie spodoba, wyda potrzebne, wprawi go w gniew czy irytację  Istotnymi dla oceny stopnia winy sprawcy wydają się ponadto ustalenia dotyczące roli sprawczej, jaką odegrał dany osobnik przy popełnianiu przestępstwa i stopień jego uzależnienia od innych współdziałających. Na te liczne czynniki zwraca uwagę SA w Lublinie w wyr. Z 16.01. (II AKa 350/06, KZS 2007, Nr 9, poz. 51), wskazując, „iż na stopień zawinienia wpływają wszelkie okoliczności, które decydują o zakresie swobody sprawcy w wyborze i realizacji zachowania zgodnego z prawem, a w tym możliwość rozpoznania znaczenia czynu, możliwość podjęcia decyzji zgodnej z prawem i możliwość faktycznego sterowania swoim postępowaniem”  Stopień winy najściślej zależy od stanu poczytalności, a okoliczności sprawy nie wskazują, by którykolwiek z oskarżonych miał ją ograniczoną bądź zniesioną.  Rozpatrując zatem stopień zawinienia, który limituje górną granicę dolegliwości kary, należy go odnieść indywidualnie do roli, jaką każdy z oskarżonych odegrał w organizacji przestępstwa, stosowanie do ustaleń poczynionych w zaskarżonym wyroku
  2. Dyrektywa stopnia społecznej szkodliwości czynu  Ustalana w konkretnych przypadkach na podstawie art. 115 §2, który ocenie tego stopnia nakazuje wziąć pod uwagę następujące elementy:  Rodzaj i charakter naruszonego dobra  Rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody  Sposób i okoliczności popełnienia czynu  Wagę naruszonych reguł ostrożności i stopień naruszenia  W art. 53 §2 elementy te zostały wymienione częściowo jako szczegółowe dyrektywy sądowego wymiaru kary. Jednak brak jest podstaw do tego, aby sądzić, że jedne elementy z art. 155 §2 mają większe znaczenie niż inne

 Katalog elementów decydujących o społecznej szkodliwości czynu ma charakter zamknięty  Dominują w nim okoliczności z zakresu strony przedmiotowej, ze strony podmiotowej są tylko dwie przesłanki:  Postać zamiaru  Motywacja sprawcy  Odnośnie rodzaju dobra:  Wartość przedmiotu jest czynnikiem oddziaływającym na społeczną szkodliwość czynu, lecz ten sam fakt, iż jest ona niska, nie decyduje o niskim stopniu społecznej szkodliwości czynu  Za pewną wskazówkę dla określenia danego dobra, można przyjąć kolejność rozdziałów części szczególnej KK, wyodrębnionych wg dóbr rodzajowych  Samo wyrażenie „charakter dobra” nie ma dużego znaczenia ani w języku prawniczym, ani w języku prawa karnego  O charakterze mogą decydować różne cechy, np. charakter dóbr jednostkowych i ogólnych, jednak w ocenie społecznej szkodliwości czynu mogą one być uwzględnione tylko w połączeniu z innymi elementami  Ocena rozmiaru wyrządzonej lub grożącej szkody powinna uwzględniać także charakter dobra naruszonego, a przy dobrach jednostkowych- indywidualną dolegliwość  Ocena społecznej szkodliwości czynu w odniesieniu do sposoby i okoliczności jednego popełnienia nie może być dokonywana abstrakcyjnie, tylko w nawiązaniu do konkretnego przypadku  Stopień społecznej szkodliwości może też obniżyć „siła pokusy”, na jaką był narażony sprawca  Postać zamiaru odnosi się tylko do przestępstw umyślnych  Stopień społecznej szkodliwości może też obniżyć „siła pokusy”, na jaką był narażony sprawca  Postać zamiaru odnosi się tylko o przestępstw umyślnych  Stopień społecznej szkodliwości czynu jest wyższy przy zamiarze bezpośrednim, niż przy ewentualnym  Motyw obejmuje zarówno przeżycia typu intelektualnego, np. myśli, jak i emocjonalnego, tj uczucia  Rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia odnoszą się do przestępstw nieumyślnych  Należy uwzględnić rolę, jaką dane reguły odgrywają w zabezpieczeniu danego dobra, im jest ona istotniejsza, tym wyższy stopień społecznej szkodliwości czynu  Ważne jest też, czy reguły zostały złamane, pominięte, czy tylko częściowo zaniedbane  Przy ocenie wagi naruszonych obowiązków powinno się uwzględnić ich miejsce w całokształcie zobowiązań sprawcy i stopień zagrożeniach jakich ich naruszenie może dla danego dobra stwarzać 3. Prewencja ogólna (generalna)  Oznacza oddziaływanie kary w jej jednostkowym akcie wymiaru na środowisko społeczne, do którego ten wymiar kary dotrze  oddziaływanie kary na społeczeństwo, do którego informacja o tym wymiarze kary dotrze  wzięcie pod uwagę potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa  sąd orzekający karę w aspekcie prewencji ogólnej powinien mieć na uwadze przede wszystkim środowisko, z jakiego wywodzą się zarówno skazany, jak i osobo pokrzywdzone przestępstwem, to na nie bowiem w pierwszej kolejności oddziaływać będzie informacja o wymierzonej sprawcy karze  jej wysokość i rodzaj mają kształtować w świadomości społecznej przekonanie, że popełnienie przestępstwa skutkuje odpowiedzialnością karną  ukaranie ma być dla społeczeństwa konkretnym dowodem praworządności państwa i stać się czynnikiem powstrzymującym od popełnienia przestępstwa, co się wiąże z oceną, że sprawność

dyrektywą szczególną nakazującą sądom kierowanie się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować. Kara 25 lat pozbawienia wolności nie ma walorów wychowawczych, a wybitnie ochronny charakter, zabezpieczający społeczeństwo przed sprawcą skazanym na nią oraz służy realizacji celów sprawiedliwościowych i celów z obszaru prewencji generalnej. Dlatego celowe byłoby zakazanie także możliwości orzekania kary 25 lat pozbawienia wolności wobec nieletnich i młodocianych. Przy czym zakaz orzekania powinien dotyczyć zarówno kary dożywotniego pozbawienia wolności, jak i kary 25 lat pozbawienia wolności i obejmować bez obniżania pułapu wiekowego do 18 roku życia, a więc takich, którzy w chwili popełnienia przestępstwa nie mieli ukończonych lat 21 2. Uwzględnienie okoliczności dotyczących sprawcy i jego czynu (53 §2 KK)  Motywacja sprawcy- jest okoliczności istotną dla wymiaru kary zarówno ze względów sprawiedliwościowych, jak i szczególno- i ogólnoprewencyjnych. Motywacja może zasługiwać na pewne zrozumienie lub na potępienie, a niekiedy na szczególne potępienie  Sposób zachowania się sprawcy0 to zarówno sposób popełnienia czynu, jak i to, jak się zachowywał w trakcie jego realizacji. W tym ostatnim przypadku chodzi o to, czy się śmiał, podśpiewywał, gwizdał, żartował, naigrywał się, szydził, pił, jadł czy płakał, przepraszał ofiarę za swoje zachowanie, usprawiedliwiał się, był bardzo zdenerwowany, przestraszony itd.  Wzbogacenie z 2017 r co do w/w- sąd powinien to czynić „zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia”  Współdziałanie z nieletnim- jest to okoliczność co do zasady działająca na niekorzyść sprawcy, gdyż świadczy o braku oporów przed sprowadzeniem dzieci na drogę przestępstwa czy wykorzystaniem ich do procederu przestępczego, a więc o demoralizowaniu osób nieletnich czy przyczynianiu się do ich demoralizacji. Jedynie w przypadku, gdy różnica wieku między sprawcą a dorosłym w świetle postanowień KK a nieletnim współdziałającym z własnej woli w popełnieniu przestępstwa jest niewielka, fakt popełnienia przestępstwa wspólnie z nieletnim nie będzie niekorzystnie wpływał na ocenę czynu i osoby sprawcy, który jest de facto nieco starszym kolegą.  Rodzaj naruszonych obowiązków- ta okoliczność ma znaczenie, gdy czyn zabroniony sprawcy łączy się z naruszeniem obowiązków go obarczających. Gdy mowa o rodzaju obowiązków, to chodzi o to, czy obowiązki zawodowe, służbowe, funkcje, wynikające z wolontariatu, czy wreszcie obowiązki wynikające z przystąpienia do realizacji określonych czynności (np. kierowania pojazdem, budowy, czy rozbiórki domu, organizowania imprezy masowej, zawodów sportowych itd). Rodzaj obarczających sprawcę obowiązków nabiera odpowiedniego znaczenia w kontekście dobra prawnego, w które sprawca swym czynem ugodził. Trzeba jednak pamiętać, że zgodnie z art. 2 KK odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe popełnione przez zaniechanie podlega ten tylko, na kim ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi.  Stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków- ma szczególne znaczenie dla wymiaru kary adekwatnej do stopnia winy sprawcy. Stopień naruszenia obowiązków może być bowiem niewielki, średnim znaczny czy wyjątkowo duży  Rodzaj ujemnych następstw spowodowanych popełnieniem danego typu przestępstwa- może być bardzo różny zarówno przy przestępstwach materialnych, jak i formalnych. Zauważyć bowiem należy, że ustawa, statuując skutkowe typy przestępstw, nie często jednoznacznie określa naganny skutek (jak np. czyni to przy zabójstwie) czy skutki (jak np. przy wypadku komunikacyjnym), czy następstwo czynu (jak np. przy porzuceniu małoletniego czy innej osoby nieporadnej). Często jest tak, ze ustawa określa skutki lub następstwa alternatywne (jak np. przy przestępstwie niszczenia, uszkadzania czy czynienia niezdatną do użytku cudzej rzeczy), albo nie precyzuje ich bliżej, co nie oznacza, że są one pod względem rodzaju i znaczenia dla osoby pokrzywdzonej przestępstwem dokładnie takie same (np. różne skutki w zakresie zdrowia przy powodowaniu ciężkiego uszczerbku na zdrowiu). Po drugie, czyn nie zawsze jest dokonany, a , może być jedynie usiłowany, czy przybrać postać usiłowania kwalifikowanego (gdy sprawca odpowiada za usiłowanie zamierzonego przestępstwa i za dokonanie ujemnych następstw, które rzeczywiście swym czynem spowodował należących do znamion innego przestępstwa umyślnego). Ponadto trzeba mieć na uwadze, że oprócz przestępstw materialnych jest liczna kategoria przestępstw formalnych, w których skutek nie należy do istoty czynu. Nie oznacza to wcale, że przestępstwa formalne nie łączą się z wywołaniem ujemnych następstw. Takie następstwa nierzadko się pojawiają i wtedy muszą być wzięte przez sąd pod uwagę i rzutować ujemnie na ocenę przestępnego zachowania sprawcy. Fakt wystąpienia

ujemnych następstw przy przestępstwach formalnych, ich rodzaj i rozmiar, będzie miał doniosłe znaczenie przy wymiarze sprawcy kary.  Właściwości i warunki osobiste sprawcy- mają one pierwszorzędne znaczenie z punktu widzenia ustalenia potrzeb indywidualno- prewencyjnych karanego sprawcy:  Wartości osobiste- przede wszystkim wiek, płeć, poziom rozwoju intelektualnego, stan zdrowia psychicznego i fizycznego, cechy charakteru, temperament, podatność na wpływy, zdolności, zainteresowania, ambicje, stosunek do siebie samego, nałogi, stosunek do innych ludzi i otaczającego świata, do obowiązków oraz do powszechnie uznawanych wartości. Mają znaczenie zarówno dla przypisywania sprawcy winy, jak i dla ustalenia prognozy kryminologicznej i odpowiedniej do tego reakcji prawnokarnej. Poszczególne mogą przemawiać na jego niekorzyść lub niekorzyść, mogą być oceniane pozytywne bądź negatywne.  Warunki osobiste sprawcy to jego sytuacja rodzinna, socjalna, środowiskowa i zawodowa. W szczególności istotny jest stan cywilny sprawcy, liczba dzieci i osób na utrzymaniu, pozycja w rodzinie i wypełnienie obowiązków rodzinnych, więzi i relacje wewnątrzrodzinne, źródło utrzymania i warunki materialne, warunki mieszkaniowe, relacje społeczne, utrzymywanie kontaktów z pozytywnymi lub negatywnie ocenianymi środowiskami, poziom wykształcenia i kwalifikacji zawodowych, pozycja na rynku pracy, możliwości zarobkowe itp. Mają znaczenie zarówno prognostyczne istotne ze względów prewencyjnych, ale ponadto pozwalają na racjonalną indywidualizację kary i pozostałych środków prawnokarnych, tak aby reakcja karna miała rzeczywiście charakter dolegliwości osobistej dla sprawcy, a nie jego bliskich, i aby była możliwa do realizacji przez sprawcę obarczonego określonymi obowiązkami oraz mającego taki, a nie inne możliwości udźwignięcia ciężarów wynikających z treści wyroku skazującego.  Sposób życia przed popełnieniem przestępstwa- jeden z czynników prognostycznych, który stanowi fundament dla przewidywań sądu co do przyszłego zachowania sprawcy, który czyni je bardziej realistycznymi. Wiele mówiące jest to, czy sprawca był dotąd porządnym, statecznym i przestrzegającym prawo człowiekiem, czy dobrze wywiązywał się ze swoich ról i zadań społecznych, czy wręcz przeciwnie nie realizował swoich podstawowych obowiązków, zaniedbywał rodzinę, nie zabiegał o pracę lub porzucił ją, żył cudzym kosztem, nie dając nic w zamian, zadawał się z niewłaściwym towarzystwem, często nadużywał alkoholu czy odurzał się, naruszał prawo. Dotychczasowa karalność czy niekaralność sprawcy mają istotne znaczenie dla przewidywań odnośnie do przyszłego zachowania karanego przestępcy.  Zachowanie się po popełnieniu przestępstwa- chodzi tutaj zarówno o zachowanie sprawcy bezpośrednio po dokonaniu czynu zabronionego, jak i w czasie odleglejszym od popełnienia przestępstwa, w tym czasie prowadzonego postepowania karnego. Istotne jest to, czy sprawca żałuje tego co zrobił, czy ma wyrzuty sumienia itp. niekorzystnie o osobie sprawcy i prognozie na przyszłość świadczyć będzie triumfalizm, zadowolenie z siebie, bagatelizowanie tego co się stało itp.  Nieprzyznanie się do popełnienia przestępstwa- należy jednak podkreślić, że niedokonanie samodenuncjacji czy nieprzyznawanie się do popełnienia przestępstwa nie mogą być poczytywane na niekorzyść sprawcy, gdyż od nikogo nie można wymagać, aby dokonywał samooskarżenia, czy pomagał zbierać dowody przeciwko sobie. Zaprzeczenie popełnieniu przestępstwa i nieprzyznawanie się do winy to prawo osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa łączące się ściśle z konstytucyjnym prawem każdego człowieka do obrony  Staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie- okoliczności te ustawodawca wyodrębnił z ogólnej kategorii zachowania sprawcy po popełnieniu przestępstwa, jako szczególne doniosłe przejawy zachowania sprawcy świadczące o zdawaniu sobie sprawy ze szkodliwości swojego czynu i poczuwania się do obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody lub zadośćuczynienia w inny sposób ofierze czy całemu społeczeństwu. Tego typu zachowanie zawsze przemawia na korzyść sprawcy i powinno znaleźć odpowiedni wyraz w wymiarze kary, gdyż wskazuje, że sprawcy nie trzeba uczyć odpowiedzialności za swoje naganne zachowania, bo zdaje sobie z tego sprawę. Na ogół świadczy to także o prawidłowej socjalizacji sprawcy, a w związku z tym o dobrych rokowaniach na przyszłość.

11. Nadzwyczajne złagodzenie kary w zakresie wynikającym z regulacji art. 60 § 1 i 2 k...................................

regulacji art. 60 § 1 i 2 k.

Umożliwia sądowi w określonych w ustawie przypadkach na wymierzenie kary poniżej dolnej granicy zagrożenia przewidzianego za dany czyn zabroniony Nadzwyczajne złagodzenie może nastąpić fakultatywnie lub obligatoryjnie  Fakultatywne następuje o W stosunku do młodocianych, jeżeli przemawiają za tym względy wychowawcze o W szczególnie uzasadnionych wypadkach, kiedy najniższa kara za przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa:  Pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, szkoda została naprawiona, pokrzywdzony i sprawca ustalili sposób naprawienia szkody  Ze względu na postawę sprawcy, zwłaszcza gdy czynił starania i naprawienie szkody lub o jej zapobieżenie  Jeżeli sprawca przestępstwa nieumyślnego lub jego najbliższy poniósł uszczerbek w związku z popełnionym przestępstwem o W wypadkach przewidzianych przez ustawę, np. usiłowanie nieudolne, przekroczenie granic obrony koniecznej lub stanu wyższej konieczności  Obligatoryjne następuje w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, który ujawnił wobec organu powołanego do ścigania przestępstw, informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia  Złagodzenie kary może nastąpić również na wniosek prokuratora: o Odnosi się to do sprawcy, który, niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem ścigania istotne okoliczności, nieznane dotychczas temu organowi, dotyczące przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności Nadzwyczajne złagodzenie kary polega na wymierzeniu kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo kary łagodniejszego rodzaju wg. następujących zasad:  Jeżeli czyn stanowi zbrodnię- sąd wymierza karę pozbawienia wolności nie niższą od 1/3 dolnej granicy ustawowego zagrożenia  Jeżeli czyn stanowi występek, przy czym dolna granica ustawowego zagrożenia jest kara pozbawienia wolności nie niższa od roku, sąd wymierza grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności  Jeżeli czyn stanowi występek, przy czym dolną granicą ustawowego zagrożenia jest kara pozbawienia wolności niższa od roku, sąd wymierza grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności  Jeżeli czyn zagrożony jest alternatywnie karami: grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności, nadzwyczajne złagodzenie kary polega na odstąpieniu od wymierzenia kary i orzeczenie innego środka.

12. Instytucja małego świadka koronnego (świadka in sua causa) (świadka in altera causa)..................................

(świadka in altera causa)

Pojęcie: Świadek koronny jest to podejrzany o współudział w przestępstwie popełnionym w zorganizowanej grupie przestępczej, wobec którego wstrzymane zostaje ściganie karne, w zamian a obietnicę złożenia pełnych zeznań w procesie prowadzonym przeciwko osobom objętym porozumieniem przestępczym. Jego genezę upatruje się w procesie anglosaskim (tzw. king’s witness). Wówczas był nim sprawca, który za obietnicę darowania mu kary składał zeznania obciążające innych, znaczenie groźniejszych przestępstw. Formy występowania instytucji świadka koronnego: 1. Forma karnomaterialna (tzw. „mały świadek koronny”)- przewidziana w KK w postaci: a. Świadek koronny in sua causa, we własnej sprawie, obligatoryjnie: sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet ,możliwe warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw (prokurator, Policja) informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia (art. 60 §3 KK) b. Świadek koronny in altera causa, w innej sprawie: sąd na wniosek prokuratora może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy przestępstwa, który niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem ścigania i przedstawił istotne okoliczności, niezależnie dotychczas temu organowi, przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności (art. 60 §4 KK) 2. Zakres przedmiotowy ustawy:  Przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego  Przestępstwo łapownictwa biernego określone w art. 228 §1 i 2-6 KK  Przestępstwo łapownictwa czynnego określone w art. 229 §1 i 3-5 KK  Przestępstwo płatnej protekcji określone w art. 230 §1 KK  Przestępstwo udzielenia korzyści majątkowej w zamian za załatwienie sprawy określone w art. 230 a §1 KK  Nadużycie władzy przez funkcjonariusza publicznego określone w art. 231 §1 I 2 kk  Przestępstwo przekupstwa i oszustwa wyborczego określone w art. 250a §1 KK  Przestępstwo samego brania udziału w zorganizowanej grupie przestępczej lub związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego określone w art. 259 KK  Przestępstwo oszustwa na stanowisku kierowniczym określone w art. 296a §1, 2 i 4 KK  Przestępstwa związane z korupcją w sporcie określone w art. 46 ust. 1-4, art. 47 oraz art. 48 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 czerwca 2010r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz 857 z późn. Zm.) Zakres przedmiotowy ustawy Podejrzany, aby być dopuszczonym do składania zeznań w charakterze świadka koronnego, musi spełniać trzy obligatoryjne i jeden fakultatywny warunek:  Do chwili wniesienia aktu oskarżenia do sądu jako podejrzany w swoich wyjaśnieniach przekazał organowi prowadzącemu postępowanie informacje, które mogły przyczynić się do ujawnienia okoliczności przestępstwa, wykrycia pozostałych sprawców, ujawnienia dalszych przestępstw lub zapobieżenia im (art 3 ust. 1 pkt 1 lit u.śk..)  Zobowiązał się do złożenia przed sądem wyczerpujących zeznań dotyczących osób uczestniczących w przestępstwie lub przestępstwie skarbowym oraz pozostałych

Czy ten dokument był pomocny?

Zagadnienia egz. pk cz. ogólna Prawo

Kurs: Prawo karne

14 Dokumenty
Studenci udostępnili 14 dokumentów w tym kursie
Czy ten dokument był pomocny?
Spis treści
1. Czyn ciągły............................................................................................................................................................. 2
2. Zbieg przestępstw i jego konsekwencje w sferze odpowiedzialności......................................................................4
3. Ciąg przestępstw i jego konsekwencje w sferze odpowiedzialności........................................................................5
4. Rodzaje środków reakcji karnej na popełniony czyn zabroniony............................................................................6
5. Kara grzywny (art. 33 w całości)............................................................................................................................. 8
6. Grzywna samoistna a grzywna kumulatywna..........................................................................................................8
7. Kara ograniczenia wolności (art. 34 § 1 i 2 oraz art. 35 § 1 k.k.)............................................................................9
8. Kara pozbawienia wolności................................................................................................................................... 11
9. Zasady wymiaru kary............................................................................................................................................ 12
10. Dyrektywy ogólne i szczególne wymiaru kary..................................................................................................12
11. Nadzwyczajne złagodzenie kary w zakresie wynikającym z regulacji art. 60 § 1 i 2 k.k...................................19
12. Instytucja małego świadka koronnego (świadka in sua causa) (świadka in altera causa)..................................20
11. Recydywa jednokrotna i wielokrotna; Pojęcie zorganizowanej przestępczości (art. 65 k.k. i art. 258 k.k.
zorganizowana grupa przestępcza a związek przestępczy); Pojęcie przestępstwa o charakterze terrorystycznym (art.
115 § 20 k.k.)................................................................................................................................................................ 24
12. Pojęcie przestępstw podobnych (art. 115 § 3 k.k.).............................................................................................26
13. Pojęcie występku o charakterze chuligańskim (art. 115 § 21 k.k.)....................................................................27
14. Odstąpienie od wymierzenia kary a niepodleganie karze..................................................................................29
15. Środki probacyjne i zabezpieczające oraz ew. wybrane środki karne (w zależności od tego ile zdążymy
omówić 22 stycznia)...................................................................................................................................................... 31
str. 1