- Informacje
- Czat SI
Postawy logiki - podstawowe pojęcia, notatki
Podstawy logiki (PSYC 213)
Dolnośląska Szkoła Wyższa
Inni studenci przeglądali również:
Przejrzyj tekst
LOGIKA – WYKŁAD – ZAGADNIENIA
- Co to jest zdanie w sensie logicznym (sąd logiczny)? Twierdzenie, asercja – zdanie, o którym można sensownie orzekać, że jest prawdziwe lub fałszywe. Jest zdaniem oznajmującym (nie pytającym i nie rozkazującym). Np. „Każda krowa jest zielona” – zdanie logiczne o wartości 0 (fałsz).
Jest jednak wiele zdań, które mają gramatyczną formę zdań oznajmujących, ale nie nadają się na zdanie: Prośby i rozporządzenia: „Będę wam wdzięczny, jeśli zostawicie mnie w spokoju”; „Tutaj nie palimy”. Performatywy – wypowiedzi sprawcze, za pomocą których dokonujemy różnorakich społecznych rytuałów: „Nadaje Ci imię Stella Maris”; „Ja Zuzanna biorę sobie Ciebie Józefie za męża i ślubuje Ci...” Wypowiedzi ekspresywne – wyrażające czyjeś uczucia bądź subiektywne opinie: „Prawdziwy mężczyzna nigdy się nie maże ani nie prosi o litość” Fikcje literackie – narracje wyrażające nastrój: „Idzie lasem owa zmora, co ma kibić piły, a zębami chłopców nęci i zna czar mogiły” Polityczne hasła: „Nie ma wolności bez Solidarności i Lecha Wałęsy” Funkcje zdaniowe: „Nie tylko A są B”; „(x + y) > z”
Czym różnią się wypowiedzi niedostatecznie jasne od wypowiedzi mętnych? Twierdzenia niespełniające wymogu jasności można podzielić na: Wypowiedzi niedostatecznie jasne ale możliwe do skorygowania lub dookreślenia Wypowiedzi mętne – podatne na niemal niezliczoną ilość interpretacji i będące z reguły symptomem mętnego myślenia (nadawca sam nie wie co właściwie głosi, nie stara się czegoś adekwatnie uzasadnić lecz raczej zademonstrować bliżej nieokreślone osądy, poczucia – przez to niepodważalne)
Na czym polega amfibologia? Wypowiedź wieloznaczna, może być rozumiana na co najmniej dwa sposoby, powstaje w skutek wady składni. Np. Tabliczka z napisem „Stały nadzór kamer” – Nie wiadomo czy kamery nadzorują czy są nadzorowane. „Jan sprzedał swój samochód wraz z Markiem i jego kolegą.” „Sprzątnęłam dziś cały dom razem z mężem.”
Co to jest anakolut? Błąd składniowy zniekształcający budowę zdania w taki sposób, że zanika związek logiczny między jego członami. Np. „Idąc do szkoły, świeciło słońce.” „Jan wszedł na lód i zaczął pękać.” „Otwierając okno, zatrzasnęły się drzwi.”
Na czym polega elipsa (gr – brak)? Wieloznaczność wyrażenia złożonego polegająca na „wypadnięciu” części zdania za względu na kontekst wypowiedzi lub sytuacje wypowiedzi. Np. „Jan roztrwonił swój majątek i część żony.” „Policjanta pogryzł kot. Straż miejsca go obezwładniła.”
Co to jest pleonazm? - Masło maślane Wyrażenie, w którym jedna część wypowiedzi zawiera treść występującą także w drugiej części zdania. Np. Mokra woda, wielki olbrzym, pełny komplet, spadać w dół, kontynuować dalej, niemniej jednak, dzień dzisiejszy, niemniej jednak.
Co to jest prawda analityczna? Rodzaj zdań, których prawdziwość można ustalić na podstawie analizy językowej bez konieczności odwoływania się do rzeczywistości pozajęzykowej. Np. Nie ma części bez całości. Jeśli Jan jest ojcem Stefana, to Stefan jest jego ojcem. O ile Paweł jest sąsiadem Gawła, to Gaweł jest sąsiadem Pawła.
Co to jest fałsz analityczny? Rodzaj zdań, których fałszywość można ustalić na podstawie analizy językowej bez konieczności odwoływania się do rzeczywistości pozajęzykowej. Np. Nowy Jork jest większy od Warszawy i Warszawa jest większa od Nowego Jorku. 14 czerwca 1967 roku był w Australii zarazem dniem roboczym i wolnym od pracy. Twórca rachunku różniczkowego okazał się mądrzejszy od siebie.
Co to jest zdanie syntetyczne (empiryczne – związane z doświadczeniem)? Jest to zdanie którego prawdziwość i fałszywość nie może być ustalona na postawie analizy językowej lecz poprzez odniesienie się do rzeczywistości poza językowej. Np. Na dworze świeci słońce. Warszawa jest stolicą Polski. Józef K. był we Wrocławiu 6 grudnia 1999r. Na dworze jest brzydka pogoda.
Na czym polega argumentum ad crumenam? “argument (odwołujący się) do trzosu” – polega na założeniu oponentowi obietnicy odniesienia korzyści materialnej jeśli zmieni stanowisko.
Na czym polega argumentum ad misericordiam? “argument (odwołujący się) do litości, współczucia, miłosierdzia” – polega na wzbudzaniu w innej osobie uczuć litości i współczucia w celu pozyskania jej dla swojej racji. Np. Student nie zdał egzaminu. Prosi profesora, aby nie stawiał mu oceny niedostatecznej, gdyż byłby wtedy głęboko nieszczęśliwy.
Na czym polega argumentum ad hominem? “argument (dostosowany) do człowieka” – polega na przetoczeniu na poparcie swojego stanowiska racji przyjętych przez stronę przciwną. Np. Uczniowie proszą nauczyciela biologii o zorganizowanie wycieczki do parku. Uzasadniając swoją prośbę argumentują, że sam nauczyciel uważa, że bezpośrednia obserwacja przyrody jest konieczna dla jej pełnego poznania.
Wyjaśnij pojęcie onus probandi? – ciężar dowodu Określa kto i co ma wykazać z określonego faktu lub okoliczności faktycznej, z których wywodzone są skutki prawne przy użyciu dowodu.
Na czym polega argumentum ad feminam? Argument odwołujący się do tego, że dyskutant jest kobietą.
Na czym polega argument „słomianej kukły”? Polega na zniekształceniu stanowiska (koncepcji, pomysłu, poglądu itp.) rozmówcy, a następnie krytykowaniu tej zniekształconej wersji.
Na czym polega argumentum ad vanitatem? “argument odwołujący się do próżności” – polega na wykorzystaniu próżności oponenta schlebiając mu. Np. Dla nas, ludzi wykształconych, jest oczywiste, że... Pana głęboka znajomość rzeczy nie ulega najmniejszej wątpliwości... Jako fachowiec doskonale wiesz, że... Jako człowiek inteligentny rozumiesz, że...
Na czym polega argumentum ad superbiam? “argument odwołujący się do pychy” – opiera się na nadmiernych uproszczeniach intelektualnych
Na czym polega argumentum ad ignorantiam? “argument (odwołujący się) do niewiedzy” – polega on na odwołaniu się do niewiedzy przeciwnika w dyskusji, w szczególności na wykazaniu, że przeciwnik w dyskusji nie potrafi podać kontr dowodu dla tezy, którą chce mu narzucić osoba argumentująca. Chwyt polega więc na nieuzasadnionym przeniesieniu na przeciwnika w dyskusji onus probandi (ciężaru dowodu). To, że dyskutant nie potrafi wykazać fałszywości określonej tezy (lub nawet nikt nie potrafi tego uczynić) przedstawia się niesłusznie jako dowód jej prawdziwości. Np. A: Czy potrafisz udowodnić, że czary nie działają? B: Nie potrafię. A: W takim razie powinieneś uwierzyć w czary.
Na czym polega strategia argumentacyjna nazywana „czerwonym śledziem”? Podstępna taktyka dyskusji, polegająca na przedstawieniu argumentacji nie należącej do tematu , absorbującej jednak uwagę przeciwnika oraz widowni i odwracającej ją od właściwego tematu.
Na czym polega strategia określana jako „zatruwanie studni”? Wybrane informacje są przedstawione w celu osiągnięcia tendencyjnych wyników. Np. Zanim wysłuchacie mojego przeciwnika, musicie wiedzieć, że był w więzieniu. Nie słuchaj tego, co on mówi, on jest prawnikiem.
Na czym polega i jakie warunki powinien spełniać argument „z autorytetu” (ex autoritate)? Polega się na powołaniu na jakiś autorytet, której druga strona nie uznaje lub z którym nie zgada się w danej kwestii ale nie śmie go zakwestionować wskutek skrępowania i poczuciem szacunku. Np. Osoba A jest autorytetem w kwestii S. Osoba A stawia stwierdzanie C na temat S. Wiec C jest prawdą.
Na czym polega argument „przez analogię” (per analogiam)? Wnioskowanie z podobieństwa stanów faktycznych.
Na czym polega argument „równej miary”? Stosowany by podobne zjawiska traktować podobnie, w ten sam sposób, stosowanie tego argumentu ma na celu skłonienie adresata do zmienienia swojego rozumowania.
Na czym polega argument „równi pochyłej”? Ukazuje łańcuch przyczynowo skutkowy, który doprowadza do negatywnych skutków.
Co to jest definicja projektująca konstrukcyjna? Wprowadza do języka zupełnie nowe słowo nowe i nadaje mu znaczenie, lub używa słowa zastanego już w języku, ale nadaje mu inne znaczenie, niż dotychczas używane. Np. Sygnalista to osoba nagłaśniająca działalność, która według niej jest najprawdopodobniej nielegalna lub nieuczciwa.
Na czym polega pseudodefinicja perswazyjna? Próby definiowania terminów, w których dokonywana jest niedopuszczalna manipulacyjna ich znaczeniach, mająca na celu określenie danego terminu w wygodny dla definiującego sposób.
ELEMENTY KLASYCZNEGO RACHUNKU ZDAŃ
I. Wartość logiczna: 1 – prawda, 0 – fałsz.
II. Zmienne zdaniowe: p, q, r, s, ... --> za literki od p wstawiamy całe zdanie.
III. Nawiasy.
IV. Operatory logiczne:
Negacja: ~ 𝒑 – nieprawda, że p; nie p; Koniunkcja: 𝒑 ∧ 𝒒 – p i q jest prawdziwa tylko kiedy każde zdanie jest prawdziwe; Alternatywa: 𝒑 ∨ 𝒒 – p lub q jest prawdziwa gdy tylko jedno zdanie jest prawdziwe; Implikacja: 𝒑 → 𝒒 – „jeśli p, to q”, „ p, a zatem q”, „q, ponieważ p”, „z p wynika q”; Równoważność: 𝒑 ⟺ 𝒒 – wtedy i tylko wtedy.
Składniki syntaktyki logicznej:
Operatory logiczne: nie, i, lub, jeśli ... to ..., wtedy i tylko wtedy; Kwantyfikatory: o Każdy (duży kwantyfikator) - ∀ o Niektóre (mały kwantyfikator) - ∃
Postawy logiki - podstawowe pojęcia, notatki
Kurs: Podstawy logiki (PSYC 213)
Uniwersytet: Dolnośląska Szkoła Wyższa
- Odkryj więcej od:
